Bevrijdingsrok of nationale feestrok

Deze rok is gemaakt ter gelegenheid van de eerste herdenking van de bevrijding. De rok is gemaakt van allerlei lapjes met een emotionele waarde. Op enkele lapjes staan stempels. De lapjes zijn met festonsteken aan elkaar gezet. In oranje is de tekst ‘5 mei 1946’ geborduurd. De rok sluit met een ritssluiting en een haak en oog.

Bedenker van de rok

De Amsterdamse Mevrouw A.H. Boissevain–van Lennip (1896 - 1965) was voor de oorlog strijdbaar voor vrouwenemancipatie. In de oorlog verzetsstrijder tot zij in 1943 werd opgepakt, overleefde ter nauwer nood het kamp Dachau. Op een moeilijk moment in haar cel, ontving ze toegestuurd door een vriendin uit Nederland een pakje. De inhoud was een kleedje, gemaakt door haar vriendinnen, van verschillende lapjes stof van hun kleding. Ze vertelde het haar celgenoten, en het kleedje werd een symbool van vriendschap, eenheid en plannen maken.

Helen wat kapot is

Na de oorlog werd mevrouw Boissevain opnieuw actief in de vrouwenbeweging.  Zij zag het als haar taak mee te werken aan het helen van wat stuk was. Het oorlogskleedje, gemaakt van (kapotte)resten, werd de basis van het idee voor één vrouwelijk kledingstuk de ‘rok’ waarin de symboliek altijd herkenbaar zou zijn. Het ideaal was om alle vrouwen op elke volgende viering van de bevrijding en hoogtijdagen te zien in eenzelfde feestrok, een persoonlijk document, gemaakt van lapjes uit de oorlogsjaren.

Rokkencomité

Door een opgericht rokkencomité werd één voorschrift gegeven voor de versiering van de zoom. Die moest bestaan uit driehoeken met een naar boven wijzende punt. In de punt middenvoor moest staan: ‘5 mei 1945’. Verder was iedereen vrij in de keuze van: kleur, model en soort lapjes. Iedere volgende Bevrijdingsdag moest op de volgende punt worden geborduurd als symbool voor de dagen van bevrijding en andere hoogtepunten van ons volksbestaan die wij in saamhorigheid vieren. Het rokkencomité voerde voor haar gedachten propaganda via vrouwenverenigingen, scholen en het tijdschrift ‘Vrouwenpost’.

Meer bevrijdingsrokken

Bij verschillende andere Gelderse musea vind je ook (afbeeldingen van) bevrijdingsrokken, bijvoorbeeld bij het Flipje en Streekmuseum Tiel, het Nederlands Openluchtmuseum en natuurlijk het Vrijheidsmuseum.

Rechten

Kijk en Luistermuseum, CC-BY-NC-SA