Buurtschap Tonsel

1313

Tonsel op een kaart uit 1951

Tonsel is een buurtschap dat voor een klein deel in Ermelo rondom de spoorlijn en voor het andere deel in Harderwijk ligt. Het heeft geen plaatsnaambord zoals andere buurtschappen in Ermelo. Veel van het oude Tonsel-Ermelo is verloren gegaan door onder andere de aanleg van de Tonselrotonde, de Groene Zoomweg, de Oude Nijkerkerweg en industrieterrein Veldzicht.

Naam

Over de herkomst van de naam Tonsel bestaat onzekerheid. In een namenlijst uit het begin van de veertiende eeuw komt de naam `Velic van Tonsel` voor. Een bewijs dat Tonsel al bestaat. In de geschiedenis wordt de naam Tonsel op verschillende manieren geschreven: Tunsele (1313), Tonsele (1339), Tonssel (1449). Over de herkomst van de naam wordt verschillend gedacht. Er is wel gedacht dat deze is voortgekomen uit het in 855 genoemde Urthunsula. Een ander denkt aan de samenstelling van Tuyn (afscheiding) en Loo (bosch). Een persoonsnaam Tunne is weinig aannemelijk.

Buurtschap

Eeuwenlang bestaat Tonsel uit een gering aantal boerderijen en bewoners. In 1840 omvat de buurtschap Tonsel vijf boerderijen met negenenveertig inwoners en valt onder de gemeente Ermelo. Tot 1899 heeft één tol in Tonsel gestaan bij herberg de Vliegende Vlooi. Het tolgeld is voor de financiering van de aanleg van de Zuiderzeestraatweg. In 1910 staan er vijfentwintig boerderijen en wonen er negenentwintig gezinnen. In de twintigste eeuw staat Tonsel vooral bekend om de eendenfokkerijen.

Afbraak van boerderijen

Tegenwoordig bestaat de buurtschap nog altijd, maar is een groot deel van het oorspronkelijke grondgebied opgegaan in de naburige 'nieuwbouw' en andere infrastructuur. Daarvoor zijn helaas ook veel oude Tonselse boerderijen afgebroken, zoals Middelerf, Marienhof, Evert Peters Hofstede en Engelserf. De boerderijen moeten in 1962 plaatsmaken voor de aanleg van de A28 en de later aangelegde Tonselrotonde.

School in Tonsel

In september 1932 krijgt de buurtschap een eigen christelijke school. De school start met 103 leerlingen. Bijna alle kinderen uit de buurtschap gaan naar deze school. In 1991 heeft de school nog maar vijfenzestig leerlingen en wordt per 1 augustus gesloten. Het schoolgebouw staat er nog, maar heeft een andere bestemming gekregen.

Dit is een venster uit de Canon van Ermelo

Vorige venster Volgende venster

Bronnen en verder lezen:

Van ’t Erf van Ermel nummer 6 – Oudheidkundige Vereniging Ermeloo – uitgave 1994
Van ’t Erf van Ermel nummer 11 – Oudheidkundige Vereniging Ermeloo – uitgave 1996