De inzet van Adriana Agatha van Halteren (1838-1927) voor de Zendingsgemeente en het Huis van Barmhartigheid zakt een lange tijd weg in de Ermelose geschiedenis. Zij redt het zendingswerk van dominee H.W. Witteveen met financiële hulp. Na zijn overlijden blijft zij zich inzetten voor zijn levenswerk.
Adriana Agatha van Halteren ziet het levenslicht op 28 februari 1838 in Nijkerk. Zij komt uit een rijke, aristocratische familie. Zij groeit op in huize Drievliet te Rijswijk. De ongehuwde Van Halteren vertrekt naar Ermelo om het zendingswerk van dominee H.W. Witteveen te steunen. Hij heeft een zendingsgemeente, zendingshuis, zendingskerk en een Huis van Barmhartigheid. In 1879 staat het water financieel tot aan zijn lippen. Een neef van Van Halteren woont in het Huis van Barmhartigheid en heeft haar waarschijnlijk op de financiële problemen gewezen. Zij schiet dominee Witteveen te hulp en betaalt alle schulden af. Vele jaren daarna neemt zij ook de exploitatietekorten voor haar rekening.
Op 3 mei 1881 zegent dominee Witteveen haar in als directeur van het Huis van Barmhartigheid. In dit huis verblijven al vanaf 1864 zendelingen in opleiding en later blinden, geestelijk gehandicapten, hulpbehoevende bejaarden, verslaafden, vondelingen en zwervers. Zij wonen als een huisgezin in dit huis. Door haar betrokkenheid bloeit het Huis van Barmhartigheid op. In 1884 overlijdt dominee Witteveen. Van Halteren is zijn enige erfgenaam. Zij neemt opnieuw de schulden over. Direct zoekt zij mensen voor de voortzetting van het werk in de zendingsgemeente. Daarnaast heeft zij ook personeel nodig voor de verzorging van de bewoners in het Huis van Barmhartigheid.
In 1888 komt een werkloze boekdrukker in het Huis van Barmhartigheid wonen. Direct realiseert zij een grote wens van haar. Er komt een eigen drukkerij voor het drukken van het Ermelosch Zendingsblad. In hoogtijdagen produceert de drukkerij vijfentwintighonderd exemplaren per maand. Ook andere christelijke lectuur en scheurkalenders worden in deze drukkerij gedrukt. Daarnaast verwerkt de drukkerij iedere drie maanden vijfduizend berichten voor psychiatrisch ziekenhuis Veldwijk. De zendingsdrukkerij fuseert in 1901 met een andere drukkerij. Het Ermelose deel van de drukkerij sluit de deuren in 1907.
Door een twist binnen de zendingsgemeente richt de aandacht van de Zendingsstichting zich steeds meer op het barmhartigheidswerk. Met dit werk gaat het bergafwaarts. Het ontbreekt Van Halteren aan financiële middelen. In de jaren 1916 en 1917 zijn bijna alle bewoners in het Huis van Barmhartigheid vertrokken. Vanaf die tijd leeft Van Halteren in stilte in het kleine huisje Bethel aan de Rijksstraatweg.
Zij overlijdt op 14 december 1927. Geen enkele krant besteedt aandacht aan haar overlijden. Zij wordt nergens herdacht voor vijfendertig jaar barmhartigheidswerk. Alleen haar zuster D.C.H.J. Hooft Graafland-van Halteren en Johanna Poelman, Marietje Lint en Hendrik Brandsen plaatsen een overlijdensadvertentie. Johanna, Marietje en Hendrik hebben hun kindertijd doorgebracht in het Huis van Barmhartigheid.
Haar naam wordt door Luuk Buddingh uit de vergetelheid gehaald in mei 2015. Zij wordt postuum geëerd met een wandelpad dat de naam ‘van Halterenpad’ draagt. Het wandelpad loopt achter de Zendingskerk. De bewoners van woonzorgcentrum Arcade maken hiervan gebruik.
Dit is een venster uit de Canon van Ermelo
Vorige vensterVolgende venster
Bronnen en verder lezen:
Canoncommissie Ermelo, 2022, CC-BY-NC