Een wagen vol verhalen
Een wagen vol verhalen is een project om verhalen over tradities en gebruiken in Gelderland te verzamelen.
Lees intro 
148 verhalen
Bekijk volledige kaart
Een wagen vol verhalen is een project om verhalen over tradities en gebruiken in Gelderland te verzamelen, te bewaren en bekend te maken. Het project is een initiatief van Erfgoed Gelderland en Omroep Gelderland. De verhalen, foto's, filmpjes en geluidsfragmenten zijn afkomstig van de mensen die de tradities en gebruiken kennen.
Pakjes rondbrengen met paard en wagen
Mijn familie had vroeger een transportbedrijf in Arnhem. Wij brachten met paard en wagen de pakketjes rond. Ons huis was zo ingericht dat wij boven...
Poortklokluiden
De klok die ’s avonds tussen kwart voor tien en tien uur in het centrum van Zutphen luidt, herinnert aan de tijd dat de stadspoorten...
De Boelekearl
Het dagelijks leven op de boerderij kon voor kinderen soms gevaarlijke situaties opleveren. Daarom bedachten ouders middelen om hun kinderen te beschermen, zoals het verhaaltje...
Verlichtingsdagen in Aalst
De Verlichtingsdagen in Aalst bij Zaltbommel zijn al 45 jaar een echte traditie en worden elke twee jaar in september gehouden. De Verlichtingsdagen zijn ongeveer...
Pottenbakken
Het ambacht pottenbakken is al eeuwen oud. Werden eerst de potten gemaakt met de hand, later werden ze op de schopschijf gedraaid. De potten waren...
De taal van de molenwieken
Met veel plezier werk ik als molenaar en wij molenaars hebben zo onze eigen 'taal'. Door de molenwieken in bepaalde standen te zetten, laten we...
Ringsteken (rijden) in Loil
Het ringsteken is een behendigheidsspel waarbij een persoon met een ringsteekpen de ring van het blok af moet steken. Men doet dit tegenwoordig staand op...
De witte juffer van Kernhem
Aan de rand van Ede, op de grens met de gemeente Lunteren, ligt een landgoed, Kernhem genaamd. Het landhuis op het landgoed, is gebouwd in...
Een botter vol verhalen
De visserijdagen in Harderwijk zijn in het leven geroepen om de visserij van de Zuiderzee in gedachtenis te houden. Harderwijk is sterk verbonden geweest met...
Muziek in het Nedersaksisch dialect
Jan Ottink schrijft en zingt al enkele decennia in het Nedersaksische dialect. Dat is zijn moedertaal en vooral ook een taal, waarin het door de...
De kruisheer van de Nevelhorst
Voordat Heer Diederik van de Nevelhorst vertrok om te gaan vechten in de derde kruistocht, trouwde hij zijn vrouw Fredegonde voor de 2e keer. Hij...
Fruitcorso
Sinds de jaren zestig bestaat het corso wat jaarlijks gehouden wordt in Tiel. Een aantal dorpen maakt dan een praalwagen met zaden en fruit. De...
Zonder snert en koeienstront geen “Leste Mert”
De eerste donderdag na Allerzielen is elk jaar 'Leste Mert', de grote dag voor Druten en het hele Land van Maas en Waal.
Koninginnedag in Arnhem
Toen ik nog op de basisschool zat hadden we altijd een bijzondere traditie op Koninginnedag. Alle basisscholen in Arnhem deden mee. Vanuit de school liepen...
Huissense umdracht
Jaarlijks wordt op de zondag na Sacramentsdag in Huissen de Umdracht gehouden. Deze katholieke bedetocht door de feestelijk versierde straten van het centrum is een...
Vernoemen naar naast familielid
Bij ons in de familie is het een traditie om kinderen in de doopnaam te vernoemen naar hun opa of oma. Hier wordt dan een...
De Klokkenmaker
Bij “de Klokkenmaker Van Apeldoorn” in Harderwijk, wordt het al eeuwen oude ambacht klokken maken beoefend. Vele oude en antieke klokken worden hier dagelijks weer...
Schuttersfeest Didam
Didam staat bekend als schuttersplaats en kent maar liefst 7 schutterijen en schuttersgilden.
Eigen pan en papier mee naar de slager
Er is niets nieuws onder de zon. Alleen de oorzaken zijn vaak heel anders.
Processies
In de gemeente Duiven vinden jaarlijks drie processies plaats. Een in elk kerkdorp. Een processie is een katholieke, kerkelijke optocht van priesters en leken in...
Optocht met historische tractoren
Vrouwen van Aait Vedan: gekker op de trekker! Jaarlijks trekken de vrouwen van Oosterhuizen, een klein dorp bij Apeldoorn, er een middag op uit met...
Vogelknuppelen voor dames
De dames konden vroeger geen lid worden van de schutterij. Zij konden dus niet met koning schieten meedoen.
De Westerbouwing
Het traditionele gezinsuitje of schoolreisje Mensen die zijn geboren en getogen in de omgeving van Arnhem kennen het misschien wel: de Westerbouwing. Vanaf de jaren...
Gemis van een kroeg
Tradities is wat je helaas steeds meer ziet verdwijnen. Als ik kijk naar de kermis hier in mijn dorp Zetten is dat nog hooguit vijf...
Kladdegat
Het gebeurde altijd als het 's nachts pikkedonker was, het heel hard waaide en het goot van de regen. Het verhaal speelt zich af in...
Oude gebruiken bewaard gebleven in museumwoningen
Veel mensen hebben een hang naar het verleden. Op de woningmarkt komt dat tot uiting in een grote belangstelling voor wat makelaars noemen "woningen met...
Mandenmakerij: een harde wereld
Mijn vader had vroeger een mandenmakerij. Na de oorlog had hij dit bedrijf, samen met drie broers overgenomen van zijn vader. Van 1955 tot 1973...
Maartekeur
De Maartekeur in Lochem was een van de laatste openbare vrijstermarkten, zoals die ooit op tal van plaatsen in Nederland en daarbuiten voorkwamen. Zoveel is...
Palmpasen
De zondag voor Pasen heet in de katholieke kerk ‘Palmpasen”. Een dag die herinnerde aan de intocht van Jezus Christus in Jeruzalem. De priester zegende,...
De tovenaar en de schipper
In de haven van Amsterdam werden de schepen geladen en gelost. De bruin geteerde scheepsrompen schuurden tegen de houten steigers. De touwen en zeilen klapperen...
Spiegels bedekken bij overlijden
In de tijd dat ik in Varsseveld woonde was het nog een klein dorp met zo'n drieduizend inwoners. Iedereen kende iedereen. Zo was dat toen...
De buurtwinkel
Vroeger kwam bijna alles wat men in het buitengebied voor de dagelijkse kost gebruikte van eigen land en hof. Er waren echter altijd zaken die...
Een pop in de tuin van ex-geliefde
In Azewijn bestond vroeger een ondeugende traditie rondom trouwerijen. Als een Azewijnse ging trouwen, kreeg één van haar ex-vriendjes (die dus het nakijken had) een...
Op zaoterdag in de teil
Wie is der vandaag as eerste aan de beurt? Ikke, nietes ikke, da’s nie waor, wel waor. Vas pandoer, iedere zaoterdagmiddag was ‘t ‘t eigeste...
Koningschieten
Tijdens het jaarlijkse volksfeest, op vrijdagmiddag om ongeveer 16.00, begint in de Brinkheurne de strijd om de nieuwe Koning of Koningin. De vogel wordt onder...
Schapenmarkt in Oldebroek
Het is in Oldebroek al eeuwenlang de gewoonte dat er op de woensdag voorafgaande aan 17 september, de traditionele schapenmarkt of de “Broekkarmse“ wordt gehouden....
De eik en de 7 kolken
In een huisje op de hei niet ver van Bennekom woonde Jan van Poorte met zijn 7 onnozele dochters. Op een avond stond er...
Daar komt het woord 'klootjesvolk' vandaan...
Eeuwen geleden werd er veel gevochten bij kasteel Ammersoyen in Ammersoden. In die tijd schoot men met werpkogels van klei, genaamd 'klootjes'. Daar is ook...
De Woeste Hoeve
De Woeste Hoeve stond midden in de eindeloze onherbergzaamheid tussen Apeldoorn en Arnhem. Moeder Eva woonde er met haar twee zoons en een dochter. De...
Het veemgericht bij Havezate ’t Walfort in Aalten
Havezate 't Walfort in de Aaltense buurtschap Haart was een versterkt huis dat toebehoorde aan één van de borgmannen van Bredevoort. De borgmannen moesten Bredevoort...
Beleg en ontzet van Huissen
De Huissense gilden zijn in feite ontstaan om Huissen te verdedigen tegen vreemde aanvallers. In 1502 zijn de Huissense gilden daadwerkelijk in de slag geweest....
Pakjesavond met brokken chocolade
Ik, chocoladefan, vier pakjesavond altijd pas op 6 december, want dan worden bij chocolaterie Mousset in Arnhem alle restanten chocoladeletters al meer dan een halve...
Klootschieten
De bedoeling is om in teamverband een kloot (houten bal gevuld met lood, of kunstof bal verzwaard met lood) in zo weinig mogelijk schoten (=...
De Sinterklaastafel
Gebruiken verdwijnen. Zo ook de St. Nicolaastafel een tafel waarop banketbakkers hun heerlijkheden uitstalden en die je nu nog maar amper ziet. Jammer want het...
Volksfeest Winterswijk
Het laatste weekend van augustus is het inmiddels al meer dan 125 jaar feest in Winterswijk. Bestond het feest meer dan een eeuw geleden nog...
Een pinksterpop op ons dak
In Buren is het een eeuwenoude traditie om met Pinksteren een pop van stro te plaatsen op het dak. Er zijn in de loop der...
Zonder uitlaat rijden op koninginnedag
Ik ben opgegroeid in Scherpenzeel en woon daar nog steeds. Daar was het tot voor kort traditie om in de vroege ochtend (05.00 uur) van...
Ambachtelijk snoep maken
De ambachtelijke manier van snoep maken staat op het punt te verdwijnen. In Doesburg wordt dit nog wel gedaan: wat begon met een steelpannetje in...
Slepen van boerengerij op oudejaarsavond
Zoals er in Wapenveld, liggend tussen Veluwe en IJsseldelta, nogal wat traditie in de afgelopen jaren zijn ontstaan, getuigd zeker wel uit onderstaande verhaal. En...
Vetpriezen
In de Achterhoek en Twente werd in november gedronken op een geslacht varken. Lees over de traditie en hoe deze hoog wordt gehouden in Erve...
Pakjes rondbrengen met paard en wagen
Mijn familie had vroeger een transportbedrijf in Arnhem. Wij brachten met paard en wagen de pakketjes rond. Ons huis was zo ingericht dat wij boven...
Poortklokluiden
De klok die ’s avonds tussen kwart voor tien en tien uur in het centrum van Zutphen luidt, herinnert aan de tijd dat de stadspoorten...
De Boelekearl
Het dagelijks leven op de boerderij kon voor kinderen soms gevaarlijke situaties opleveren. Daarom bedachten ouders middelen om hun kinderen te beschermen, zoals het verhaaltje...
Verlichtingsdagen in Aalst
De Verlichtingsdagen in Aalst bij Zaltbommel zijn al 45 jaar een echte traditie en worden elke twee jaar in september gehouden. De Verlichtingsdagen zijn ongeveer...
Pottenbakken
Het ambacht pottenbakken is al eeuwen oud. Werden eerst de potten gemaakt met de hand, later werden ze op de schopschijf gedraaid. De potten waren...
De taal van de molenwieken
Met veel plezier werk ik als molenaar en wij molenaars hebben zo onze eigen 'taal'. Door de molenwieken in bepaalde standen te zetten, laten we...
Ringsteken (rijden) in Loil
Het ringsteken is een behendigheidsspel waarbij een persoon met een ringsteekpen de ring van het blok af moet steken. Men doet dit tegenwoordig staand op...
De witte juffer van Kernhem
Aan de rand van Ede, op de grens met de gemeente Lunteren, ligt een landgoed, Kernhem genaamd. Het landhuis op het landgoed, is gebouwd in...
Een botter vol verhalen
De visserijdagen in Harderwijk zijn in het leven geroepen om de visserij van de Zuiderzee in gedachtenis te houden. Harderwijk is sterk verbonden geweest met...
Muziek in het Nedersaksisch dialect
Jan Ottink schrijft en zingt al enkele decennia in het Nedersaksische dialect. Dat is zijn moedertaal en vooral ook een taal, waarin het door de...
De kruisheer van de Nevelhorst
Voordat Heer Diederik van de Nevelhorst vertrok om te gaan vechten in de derde kruistocht, trouwde hij zijn vrouw Fredegonde voor de 2e keer. Hij...
Fruitcorso
Sinds de jaren zestig bestaat het corso wat jaarlijks gehouden wordt in Tiel. Een aantal dorpen maakt dan een praalwagen met zaden en fruit. De...
Zonder snert en koeienstront geen “Leste Mert”
De eerste donderdag na Allerzielen is elk jaar 'Leste Mert', de grote dag voor Druten en het hele Land van Maas en Waal.
Koninginnedag in Arnhem
Toen ik nog op de basisschool zat hadden we altijd een bijzondere traditie op Koninginnedag. Alle basisscholen in Arnhem deden mee. Vanuit de school liepen...
Huissense umdracht
Jaarlijks wordt op de zondag na Sacramentsdag in Huissen de Umdracht gehouden. Deze katholieke bedetocht door de feestelijk versierde straten van het centrum is een...
Vernoemen naar naast familielid
Bij ons in de familie is het een traditie om kinderen in de doopnaam te vernoemen naar hun opa of oma. Hier wordt dan een...
De Klokkenmaker
Bij “de Klokkenmaker Van Apeldoorn” in Harderwijk, wordt het al eeuwen oude ambacht klokken maken beoefend. Vele oude en antieke klokken worden hier dagelijks weer...
Schuttersfeest Didam
Didam staat bekend als schuttersplaats en kent maar liefst 7 schutterijen en schuttersgilden.
Eigen pan en papier mee naar de slager
Er is niets nieuws onder de zon. Alleen de oorzaken zijn vaak heel anders.
Processies
In de gemeente Duiven vinden jaarlijks drie processies plaats. Een in elk kerkdorp. Een processie is een katholieke, kerkelijke optocht van priesters en leken in...
Optocht met historische tractoren
Vrouwen van Aait Vedan: gekker op de trekker! Jaarlijks trekken de vrouwen van Oosterhuizen, een klein dorp bij Apeldoorn, er een middag op uit met...
Vogelknuppelen voor dames
De dames konden vroeger geen lid worden van de schutterij. Zij konden dus niet met koning schieten meedoen.
De Westerbouwing
Het traditionele gezinsuitje of schoolreisje Mensen die zijn geboren en getogen in de omgeving van Arnhem kennen het misschien wel: de Westerbouwing. Vanaf de jaren...
Gemis van een kroeg
Tradities is wat je helaas steeds meer ziet verdwijnen. Als ik kijk naar de kermis hier in mijn dorp Zetten is dat nog hooguit vijf...
Kladdegat
Het gebeurde altijd als het 's nachts pikkedonker was, het heel hard waaide en het goot van de regen. Het verhaal speelt zich af in...
Oude gebruiken bewaard gebleven in museumwoningen
Veel mensen hebben een hang naar het verleden. Op de woningmarkt komt dat tot uiting in een grote belangstelling voor wat makelaars noemen "woningen met...
Mandenmakerij: een harde wereld
Mijn vader had vroeger een mandenmakerij. Na de oorlog had hij dit bedrijf, samen met drie broers overgenomen van zijn vader. Van 1955 tot 1973...
Maartekeur
De Maartekeur in Lochem was een van de laatste openbare vrijstermarkten, zoals die ooit op tal van plaatsen in Nederland en daarbuiten voorkwamen. Zoveel is...
Palmpasen
De zondag voor Pasen heet in de katholieke kerk ‘Palmpasen”. Een dag die herinnerde aan de intocht van Jezus Christus in Jeruzalem. De priester zegende,...
De tovenaar en de schipper
In de haven van Amsterdam werden de schepen geladen en gelost. De bruin geteerde scheepsrompen schuurden tegen de houten steigers. De touwen en zeilen klapperen...
Spiegels bedekken bij overlijden
In de tijd dat ik in Varsseveld woonde was het nog een klein dorp met zo'n drieduizend inwoners. Iedereen kende iedereen. Zo was dat toen...
De buurtwinkel
Vroeger kwam bijna alles wat men in het buitengebied voor de dagelijkse kost gebruikte van eigen land en hof. Er waren echter altijd zaken die...
Een pop in de tuin van ex-geliefde
In Azewijn bestond vroeger een ondeugende traditie rondom trouwerijen. Als een Azewijnse ging trouwen, kreeg één van haar ex-vriendjes (die dus het nakijken had) een...
Op zaoterdag in de teil
Wie is der vandaag as eerste aan de beurt? Ikke, nietes ikke, da’s nie waor, wel waor. Vas pandoer, iedere zaoterdagmiddag was ‘t ‘t eigeste...
Koningschieten
Tijdens het jaarlijkse volksfeest, op vrijdagmiddag om ongeveer 16.00, begint in de Brinkheurne de strijd om de nieuwe Koning of Koningin. De vogel wordt onder...
Schapenmarkt in Oldebroek
Het is in Oldebroek al eeuwenlang de gewoonte dat er op de woensdag voorafgaande aan 17 september, de traditionele schapenmarkt of de “Broekkarmse“ wordt gehouden....
De eik en de 7 kolken
In een huisje op de hei niet ver van Bennekom woonde Jan van Poorte met zijn 7 onnozele dochters. Op een avond stond er...
Daar komt het woord 'klootjesvolk' vandaan...
Eeuwen geleden werd er veel gevochten bij kasteel Ammersoyen in Ammersoden. In die tijd schoot men met werpkogels van klei, genaamd 'klootjes'. Daar is ook...
De Woeste Hoeve
De Woeste Hoeve stond midden in de eindeloze onherbergzaamheid tussen Apeldoorn en Arnhem. Moeder Eva woonde er met haar twee zoons en een dochter. De...
Het veemgericht bij Havezate ’t Walfort in Aalten
Havezate 't Walfort in de Aaltense buurtschap Haart was een versterkt huis dat toebehoorde aan één van de borgmannen van Bredevoort. De borgmannen moesten Bredevoort...
Beleg en ontzet van Huissen
De Huissense gilden zijn in feite ontstaan om Huissen te verdedigen tegen vreemde aanvallers. In 1502 zijn de Huissense gilden daadwerkelijk in de slag geweest....
Pakjesavond met brokken chocolade
Ik, chocoladefan, vier pakjesavond altijd pas op 6 december, want dan worden bij chocolaterie Mousset in Arnhem alle restanten chocoladeletters al meer dan een halve...
Klootschieten
De bedoeling is om in teamverband een kloot (houten bal gevuld met lood, of kunstof bal verzwaard met lood) in zo weinig mogelijk schoten (=...
De Sinterklaastafel
Gebruiken verdwijnen. Zo ook de St. Nicolaastafel een tafel waarop banketbakkers hun heerlijkheden uitstalden en die je nu nog maar amper ziet. Jammer want het...
Volksfeest Winterswijk
Het laatste weekend van augustus is het inmiddels al meer dan 125 jaar feest in Winterswijk. Bestond het feest meer dan een eeuw geleden nog...
Een pinksterpop op ons dak
In Buren is het een eeuwenoude traditie om met Pinksteren een pop van stro te plaatsen op het dak. Er zijn in de loop der...
Zonder uitlaat rijden op koninginnedag
Ik ben opgegroeid in Scherpenzeel en woon daar nog steeds. Daar was het tot voor kort traditie om in de vroege ochtend (05.00 uur) van...
Ambachtelijk snoep maken
De ambachtelijke manier van snoep maken staat op het punt te verdwijnen. In Doesburg wordt dit nog wel gedaan: wat begon met een steelpannetje in...
Slepen van boerengerij op oudejaarsavond
Zoals er in Wapenveld, liggend tussen Veluwe en IJsseldelta, nogal wat traditie in de afgelopen jaren zijn ontstaan, getuigd zeker wel uit onderstaande verhaal. En...
Vetpriezen
In de Achterhoek en Twente werd in november gedronken op een geslacht varken. Lees over de traditie en hoe deze hoog wordt gehouden in Erve...
