Rivierengebied

Lees intro

675 verhalen
Bekijk volledige kaart

Fietsen langs kastelen, struinen door de uiterwaarden, een boottocht over de Linge, de Maas of de Waal. Dit is Rivierenland: een uitgestrekt domein dat de Tielerwaard, de Bommelerwaard en het Land van Maas en Waal beslaat.

Een diverse streek, met een uniek en dynamisch landschap. Een prachtige regio, waarvan de inwoners door de eeuwen heen steeds beter met het water hebben leren omgaan. De fraaie dijken bieden hen een bijzondere en veilige woonomgeving.
Bewoners koesteren de rijke geschiedenis van de streek. De vele land- en erfgoederen blijven goed geconserveerd. Beoefenaars van ambachten gebruiken vaak duurzame en ouderwetse methoden om de sfeer en kwaliteit van weleer te bewaren.

Rivierenland leent zich uitstekend voor recreatie. Bezoekers kunnen zich goed ontspannen in de rust van de waterrijke groene ruimte. Rivierenland heeft een schat aan cultuurgoed en activiteiten te bieden.

Kasteel Ammersoyen ca. 1730, door Cornelis Pronk © PD
Het statige kasteel Ammersoyen
<p>Strategisch gelegen tussen Maas en Waal, in het schitterende rivierenland van de Bommelerwaard ligt deze indrukwekkende burcht. Ammersoyen is een van onze best bewaarde middeleeuwse...
Natuurgebied De Meren © John Raggers
De laatste ruilverkaveling
<p>Het westen van Maas en Waal is in de jaren vijftig al compleet op de schop gegaan. Maar in 1989 wordt daar, met de instelling...
Werken in een griendakker in Maas en Waal © Gelderse Komgrondencommissie, Gelders Archief
Handwerk en ambacht in eigen huis
<p>Al eeuwen bestaan in het Land tussen Maas en Waal twee bloeiende takken van huisindustrie: manden vlechten en klompen maken. Beide gaan ver terug in...
Borstbeeld van Pieter Aafjes in de Zandstraat
Pieter Aafjes
<p>Hoofdrolspeler in het rijk geschakeerde muziekleven van Culemborg is Koninklijke Harmonie Pieter Aafjes. De voorloper van deze vereniging is muziekcorps Concordia, opgericht in 1869. In...
Joan Derk Van der Capellen tot den Pol © Wim Kattenberg, CC-BY-NC
Joan Derk van der Capellen tot den Pol
<p>Aan het eind van de achttiende eeuw bevindt de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden zich op de rand van een burgeroorlog. Het gaat niet goed...
De katholieke kerk in Ammerzoden
Geloven in de Bommelerwaard
<p>Amper 50.000 inwoners telt de Bommelerwaard. Maar het gebied tussen Maas en Waal bleek, vanwege het geloof, niet onder te brengen in één gemeente.</p>
De Rooms-Katholieke kerk in Rumpt ©  Jan Dijksma cc-by-sa
Rooms Katholieke kerk in Rumpt
<p>De Rooms Katholieke kerk werd in 1851 door architecten van de Rijksdienst Waterstaat ontworpen.</p>
Dave van Hattem bij de Martinus Nijhoffbrug in Zaltbommel
Gewoon staal, asfalt en beton?
Mijn interesse voor snelwegen en bruggen heb ik zover ik weet al sinds ik 5 jaar was. Tijdens de watersnood in ...
Kerkbanken
Kerken in westelijk Gelderland
<p>Een zondagochtend in Opheusden. Grote gezinnen in donkere kleding lopen richting de kerk. De mannen dragen zwarte pakken, de vrouwen en meisjes dragen lange rokken...
Boerderij 't Hof te Maasbommel ©
't Hof van Maasbommel
<p>Aan de noordzijde van de Raadhuisdijk, even ten westen van de Hervormde kerk, stond tot in het begin van de achttiende eeuw het Hof, ook...
Hendrik Megens © Tjits Puijker, alle rechten voorbehouden
15 cent per uur...deel 2
<p>Hendrik Megens (1933) uit Boven-Leeuwen vertelt over zijn werk in een van de vele meubelmakerijen in het land van Maas en Waal. </p>
Boerderijverplaatsingen, boerderijen uit de dorpen naar de polder © Uit: Grote Werken, CC-BY
Een nieuw land: ruilverkaveling Maas en Waal West
<p>Het Land van Maas en Waal is vanaf 1600 afgegleden. Extern grootgrondbezit, wurgende pachtcontracten, extreme versnippering van percelen, inklinkende kleigronden en een opeenvolging van watersnoodrampen...
Het kopen van een kerstboom rond 1970
Kerst in Herwijnen
"Wij woonden in een grote boerderij en de blauwe keuken, waar ik het net met sinterklaas ook al over had, die werd eigenlijk alleen maar...
Karel Jan Bongaerts en zijn bouilloire, 2018 © Elisabeth Weeshuis Museum, foto: Roelien van Neck
Een bouilloire uit het voormalige Culemborgse internaat Mariakroon
<p>Een koperen bouilloire van rond 1810 siert de woonkamer van Karel Jan Bongaerts uit Culemborg. De warmwaterketel is afkomstig uit het voormalige Culemborgse internaat Mariakroon,...
Fort Asperen
De oorlog aan de Linge
<p>Op 10 mei 1940 bereikte het officiële bericht de forten dat Nederland in oorlog was met Duitsland. Nederland was verrast door de aanval en door...
Een kaart uit 1657 met de Waal nabij Varik, tussen de Zennewijnse waard en het fort St. Andries, met oude en nieuwe reduijt © Maker: J. Tijnagel, 1657, Website Varik.nl
Tachtigjarige Oorlog: Mauritstorens
<p>In de Tachtigjarige Oorlog waren de grote rivieren een belangrijk onderdeel van de verdediging van de Republiek. Ze vormden een barrière voor Spaanse troepen. Langs...
Kasteel Enspijk in 1750 © Gelders Archief 3590 PD
Het verdwenen Kasteel Enspijk
<p>Enspijk heeft tot circa 1828 een kasteel gehad. De oudst gevonden vermelding van het huis Enspijk is uit 1566 als huis en landerijen in leen...
De Zwarte Kuil bij Loenen, op de achtergrond de Waaldijk. © Wielenreceptenboek, Landschapsbeheer Gelderland, Ferdinand van Hemmen
Inbraakkolken
<p>Vroegere dijkdoorbraken hebben hun sporen nagelaten in het landschap. Bij een doorbraak schuurt het binnenstromende water een gat in de bodem. Die gaten zien we...
Buurmalsen ronde huis
Het Ronde Huis bij Buurmalsen
<p>In de kom van Buurmalsen stond op de Molenhucht een dwangmolen.</p>
Sint Pietersgasthuis
Sint-Pietersgasthuis
<p>Aan de Achterstraat staat een fraai, oud pand met trapgevels. Eens was het deel van het Sint-Pietersgasthuis, een omvangrijk complex begrensd door Goilberdingerstraat, Achterstraat en...
Een kerk in Opheusden
Over overlijden in Opheusden
"De naaste familie, als de laatste adem uitgeblazen werd, was de naaste familie erbij, tenminste als die er was zo veel mogelijk. Ja en als...
Vissers zetten hun netten uit, Jan van Goyen (1638). © PD
In eigen netten verstrikt
<p>Eeuwenlang leeft heel Heerewaarden van de riviervisserij. Het is lange tijd de grootste riviervissersplaats van Gelderland. Er zijn op het hoogtepunt circa vijftig vissers lid...
Kind en moeder leven als jager-verzamelaars © Hans Splinter/PD
Kamp Mariënberg aan de Overijsselse Vecht
<p>Aan de Overijsselse Vecht zijn tussen 1975 en 1985 laat-mesolithische grafkuilen aangetroffen. Ze worden gedateerd op 5100 v.C. Ze geven enig inzicht in de cultuur...
De Dreumelse polder met de uitwateringssluis © De Tuut
Droog door stoom
<p>Het stoomgemaal van Dreumel (1846 -1910) met de balansstoommachine en de pomp van Fijnje is het eerste van de uiteindelijk acht stoomgemalen in Maas en...
Synode gehouden in het koor van de Nieuwe Kerk in Amsterdam, Bernard Picart, 1730. © Collectie Rijksmuseum, PD.
Buren als kerkelijke congresstad
<p>Weinigen weten dat Buren regelmatig vergaderplaats is geweest voor de protestantse Zuid-Hollandse synodevergaderingen, waarvan de sinds 1626 zelfstandige classis Buren deel uitmaakt.</p>
Kaart door Jacob van Deventer, 1560. Hierop zijn onder meer Tiel, Zandwijk, de Linge en Westroijen te zien.
De Linge wordt afgedamd
<p>De rivieren konden tot 1100 elk jaar grote delen van de Betuwe onder water zetten. Tegen die tijd begint de bouw van dijken.</p>
Meersloot in Ammerzoden © Ninane via Wikimedia Commons, CC BY-SA
Ammerooie
<p>Het Gelderse Waterlinielandschap heeft mensen ook muzikaal geïnspireerd. Bij deze tekst vind je bijvoorbeeld het lied van Ton den Dekker: 'Ammerooie'. Het is uitgebracht door...
Plattegrond Haaften 1866 © boekwerk ‘De ramp te Haaften in 1866’, PD
De ramp van Haaften
<p>Niet alleen overstromingen teisterden het rivierengebied. Ook brand kwam regelmatig voor. Zo werd op 9 juni 1866 een groot gedeelte van het dorp Haaften door...
Distels
De proefboerderij
Sinds 1960 mag Cees van der Plaat zichzelf Enspijker noemen. In dat jaar trouwde hij met Geertje van Mourik. Haar ouders woonden aan de Molenkampstraat,...
Maarten Bongaerts met het urinaal uit het Sint-Pietersgasthuis © Elisabeth Weeshuis Museum, foto: Roelien van Neck
Een zeventiende-eeuwse urinaal uit het Culemborgse Sint-Pietersgasthuis
<p>Nu staat het tinnen urinaal tussen de puddingvormen en maatkannen in de keuken van Maarten Bongaerts. In de zeventiende eeuw werd het vermoedelijk gebruikt in...
Het familiebedrijf (Bron: Levenlangsdelinie.nl)
Werken in Culemborg
<p>Kees Raven is een echte Culemborger, in hart en nieren: een 'Kuilenburger' dus. Hoewel hij voor zijn studie en carrière koos voor een standplek buiten...
Kasteel Buren, prent uit 1612. © Onbekend, PD.
Het verdwenen kasteel van Buren
<p>Tegenwoordig is er niets meer van te zien, maar vele eeuwen lang heeft Buren een indrukwekkend kasteel.</p>
René Parijs © René Parijs CC-BY-NC-ND
Museumdirecteur in Buren
<p>Sinds oktober 2017 is René Parijs werkzaam in het pittoreske Buren. Een cadeautje nadat hij bewust koos voor een tweede carrière buiten Defensie. Werken bij...
Provinciale Gelderse en Nijmeegse Courant, 13-2-1861 © Via Regionaal Archief Nijmegen/CC0
De grote watersnood van 1861
<p>Eeuwenlang is het Land van Maas en Waal geteisterd door wateroverlast. Wateroverlast door de regen die maanden de velden blank zette, omdat het regenwater door...
Albertine A.L. vanKessel (1831-1920), Rumpt © foto 1920, collectie Paul van Mook
De bouw van dorpshuis Albertine te Rumpt
<p>Muziekvereniging Voorwaarts, opgericht in 1901, repeteerde en gaf uitvoeringen in café ‘De Gouden Leeuw’ in Rumpt. De dorpelingen vermaakten zich daar uitstekend en genoten van...
Kaart Nicolaas Geelkercken uit 1633, naar aanleiding van de ruzie tussen Geërfden van de Molenpolder Dreumel-Alphen-Wamel en de molenbouwers © Gelders Archief CC1.0
Molensoap in de Zak van Maas en Waal
<p>Alphen, Wamel en Dreumel liggen in de Zak van Maas en Waal, het laagste gedeelte binnen Maas en Waal. Daar loopt alle water naar toe....
Zicht op de Korne en de Blatumsedijk vanaf de Weeshuiswal. Ligt in dit gebied de oorsprong van Buren? © Fotopersburo William Hoogteyling, Buren
Villa Buria in pago Testrebenti
<p>Hoewel Buren al in de prehistorie en de Romeinse tijd bewoond is, komt de naam Buren pas voor het eerst in 772 in de bronnen...
Bommelerwaard
Toerisme in de Bommelerwaard
Gerrit Verkuil (81 jaar) is geboren en getogen in Bruchem, een klein dorpje (een dorpje of een klein dorp) ten zuidwesten...
Harry de Beer © Karin van de Kar, alle rechten voorbehouden
Met Klutz het hele land door
<p>Het verschijnsel ‘popband’ is ontstaan in de jaren 60. Met uitzicht op de geschilderde skyline van Tiel* vertelt Harry de Beer (Tiel, 1953) over zijn...
Ansichtkaart Voorstraat, Beesd. © Alle rechten voorbehouden
Beschermd dorpsgezicht Beesd
<p>Het dorp Beesd heeft met de Voor-, Midden-, en Achterstraat een planmatige aanleg welke stamt uit de Middeleeuwen.</p>
Winand Logister © privécollectie, alle rechten voorbehouden
'De grote vrijheid die je had'
<p>Winand Logister (1941) werkte zijn hele leven in de binnenvaart. Tussen 1976 en 1984 was hij riviermeester op de Waal bij Tiel. Met zijn patrouilleboot...
Peter de Heus bij zijn verzameling, 2018 © Elisabeth Weeshuis Museum. Foto: Roelien van Neck
Drie Culemborgse hondenpenningen
<p>Amateur-archeoloog Peter de Heus vond op diverse plekken in Culemborg hondenpenningen uit de eerste helft van de 20e eeuw. Ze zijn onderdeel van zijn groeiende...
Toekijken bij de gezwollen Maas in Maasbommel © Foto: Jan Rikken
Op de vlucht voor het water
<p>Het zal toch niet weer gebeuren? Dat is wat oudere inwoners in het Land tussen Maas en Waal denken eind 1993 en begin 1995. Het...
Ansichtkaart van De Plantage rond 1900
'Lieve laanen, donkre dreeven'
<p>Het schaduwrijke park De Plantage, de lange lanen, de groene weiden en de winderige dijk. Op zondag en in de vakantie geniet menige wandelaar van...
Reclameplaat, voorstellende een bloeiende boomgaard met fabriek, 1950-1960 © Flipje en Streekmuseum Tiel
Zoet goed
<p>De fruitteelt in Gelderland kent een lange geschiedenis die teruggaat tot in de Romeinse tijd. Alhoewel het rivierengebied tegenwoordig nog steeds bekend staat om haar...
Burense jeugd in de weer met pinksterpoppen. Foto: Fotopersburo William Hoogteyling, Buren
Pinksterpoppen
<p>'Zulk een meisje vindt op die morgen een pop van stro of andere misselijke figuur op het hek, dat zij doormoet', vertelt een reiziger die...
Willie's hoeve in Culemborg © Ingrid Maan
‘Een boer die klaagt, die had het zo slecht niet’
<p>De boer van de Willie’s Hoeve was met een tragisch bedrijfsongeval om het leven gekomen. Zijn weduwe wilde niet alleen op de boerderij achterblijven en...
Mandenmakerij ©
Mandenmakerij: een harde wereld
<p>Mijn vader had vroeger een mandenmakerij. Na de oorlog had hij dit bedrijf, samen met drie broers overgenomen van zijn vader. Van 1955 tot 1973...
Eli van Spier bij de bevrijding mei 1945
Slagerij Abraham van Spier & Co.
<p>Mei 1945. Eli van Spier viert de bevrijding, omringd door Culemborgers en Canadese militairen. Hij behoort tot de weinige joodse inwoners van de stad die...
Hervormde kerk Maasbommel aan noord-oostzijde. Foto: Gerard Kouwenberg, 2014
Voormalige Hervormde Kerk Maasbommel
Na de overdracht van de middeleeuwse kerk aan de katholieken hebben de hervormden van 1800 tot 1842 gebruikgemaakt van een kerkruimte aan de Raadhuisdijk. Op...

Contactgegevens

Erfgoed Gelderland
Team mijnGelderland
Westervoortsedijk 67-D
6827 AT Arnhem

info@mijngelderland.nl

Inschrijven nieuwsbrief

mijnGelderland Sociale media

erfgoed gelderland

Contactgegevens

Erfgoed Gelderland
Team mijnGelderland
Westervoortsedijk 67-D
6827 AT Arnhem

E info@mijngelderland.nl