Canon van Putten

De canon van Putten biedt de geschiedenis van Putten in 40 verhalen.

Lees intro

40 verhalen
Bekijk volledige kaart
Romeins Marskamp bij Ermelo © Jan Hazevoet, CC-BY-SA
Romeinen
<p>De Romeinse Resten op de Veluwe zijn bescheiden. Dat ze er geweest zijn, staat echter vast! Vlakbij Putten, op de Ermelose Heide, was een Romeins...
Kasteel de Vanenburg © Baukje Slik cc-by
Latere versterkte huizen
<p>Ook in de late middeleeuwen kende Putten een aantal versterkte huizen: Arler, Beerencamp, Schoonderbeek en de Vanenburg.</p>
Oudste kerkje © Gérard Hollanders, CC BY
Kerkbouw Putten
<p>Wanneer de eerste kerk in Putten is gebouwd is niet exact bekend. Vaak gebeurde dit op een plaats waar eerst een Germaans heiligdom stond.</p>
Grafheuvel nabij 't Solse Gat © CC0
Vroegste bewoners van Putten
<p>De oudste sporen van menselijke bewoning op de Veluwe dateren van zo'n 6000 jaar geleden.</p>
Museumboerderij Mariahoeve voorzijde © Baukje Slik cc-by
Landbouw
<p>Naarmate er meer mensen rondom Putten kwamen wonen, werd er steeds meer voedsel gevraagd en verbouwd. Ook breidde het dorp zich steeds verder uit. Vanaf...
Vroegere gemeentehuis van Putten © CC0
Einde ampt - begin gemeente
<p>In 1795 wacht Putten een verandering, als het oude staatsbestel van de Unie van Utrecht wordt vervangen door die van de Bataafse Republiek. De schoutambten...
Kaart van de polder Arkemheen, Harderwijk, 1878-1880. © Gelders Archief (1118), PD.
Het ontstaan van de polder Arkemheen
<p>In 1356 schonk hertog Reinald III van Gelre aan de bewoners van Putten en Nijkerk het recht hun gronden, toen bekend onder de naam "Erckemehen"...
Heideontginning © CC0
Bosbouw
<p>De gemeente Putten verwerft in 1843 zo'n 1325 hectare domeingronden om die weer door te verkopen of in erfpacht uit te geven aan particuliere ontginners.</p>
Huis Den Aller © CC0
De vroegste versterkte huizen
<p>De vroegste versterkte huizen te Putten zijn waarschijnlijk de huizen (Oud)Aller en Hell. Beide worden genoemd als zogenaamde herenhuizen als zij in 1372 door de...
Hervormde Kerk van Putten © Baukje Slik cc-by
Reformatie
<p>Het is te betwisten of Maarten Luther (1483 - 1546) op 31 oktober 1517 daadwerkelijk een document met 95 stellingen op de deur van de...
Het voormalige herstellingsoord © CC0
Herstellingsoord
<p>Op de plek van het huidige Parkhotel stond eerder een gebouw dat het tweede sanatorium van Nederland was.</p>
Huize Groot Spriel © Peter van der Wielen cc-by-sa
Buitenplaatsen negentiende eeuw
<p>In de negentiende eeuw werden nabij Putten twee buitenplaatsen gebouwd: Groot Spriel en de Vanenburg.</p>
Kerkgebouw aan de Brinkstraat © Baukje Slik cc-by
Sociale zorg
<p>In 1452 werd in Putten de Onze Lieve Vrouwe Kapellerie gesticht. Reeds in de tijd voor de Reformatie kende de katholieke kerk een soort...
Vergaderbel Maalschap © Baukje Slik cc-by
Einde maalschappen
<p>In de loop van de negentiende eeuw veranderden de landbouwmethoden, waardoor de Puttense maalschappen onder druk kwamen te staan en uiteindelijk verdwenen.</p>
Het Bosbad in 1955 © Gemeentearchief Putten
Toerisme
<p>Twee gebeurtenissen droegen bij tot het ontstaan van toerisme in Putten. In de eerste plaats de aanleg van de spoorlijn Amersfoort – Zwolle in 1863...
Gerechtsbomen bij de kerk © CC0
Splitsing parochie en deling schoutambt
<p>In de Middeleeuwen was de schout de vertegenwoordiger van de Landsheer op het platteland. Hij was belast met de handhaving van de openbare orde en...
Kelnarij in 1730 © CC0
Einde kloosterbezit
<p>Het jaar 1802 brengt voor Putten een grote verandering. Op grond van de vrede van Lunéville (1801) moeten de Duitse staten het kerkelijk bezit naar...
St. Bonifatius © DALIBRI cc-by-sa
Vroege missionarissen in Putten
<p>Op de Veluwe is nog lang vastgehouden aan de oude Germaanse godsdienst. De verbintenis tussen mens en natuur was daarbinnen erg belangrijk. Omstreeks 750 stond...
De voormalige Eierhal © CC0
Markthal
<p>Door de gestaag groeiende handel in boter is er zo rond 1900 in Putten behoefte aan een eigen marktgebouw. De in 1898 gebouwde open markthal...
De melkfabriek © CC0
Boterfabriek
<p>De 'botterfabriek' aan de Stationsstraat vormt de oudste moderne 'industrie' in Putten. Zij is in 1904 gesticht als het Puttense onderdeel van de boterfabrieken 'Nijkerk...
Urnen grafveld Krachtighuizen © CC0
Grafveld Krachtighuizen
<p>In 1925 is door de bekende Puttense kunstenaar en amateur-archeoloog Jo Bezaan in Krachtighuizen een grafveld ontdekt uit de Merovingisch-Karolingische tijd (550-800). Onderzoek door professor...
Het station van Putten vandaag de dag © Baukje Slik cc-by
Wegen en spoorweg in Putten
<p>De infrastructuur van Putten veranderde enorm in de loop der tijd. Van zandpad tot klinkerstraat, van spoorlijn tot snelweg.</p>
Korenmolen 't Hert © Baukje Slik cc-by
Korenmolens
<p>Putten telde vroeger enkele korenmolens: de Allermolen, de Broekermolen, molen 'De vier Winden' en molen 't Hert'.</p>
Informatiebord 'Welkom in Putten' © Baukje Slik cc-by
Kadaster
<p>Na de inlijving van ons land door het Franse keizerrijk in 1810 worden alle bestaande Franse wetten en voorschriften ook hier van kracht. Dit had...
Veldheer Maarten van Rossum © CC0
Gelderse onafhankelijkheidsstrijd
<p>Maar liefst vier keer werd Putten verwoest en verbrand door de Bourgondiërs.</p>
Polder Arkemheen © Bourdon16 cc-by-sa
Watersnood Putten
<p>Putten kreeg in de 19e en 20e eeuw te maken met grootschalige wateroverlast, bijvoorbeeld toen het water tijdens in 1825 een storm door de dijk...
Straatnaambord Pieter Vijgehof © Baukje Slik cc-by
Tweede Wereldoorlog in Putten
<p>Na de inval op 10 mei 1940 paste de Duitse bezetter "de tactiek van de fluwelen handschoen" toe ten aanzien van de Nederlandse bevolking. Toch...
Kasteel Oldenaller © CC0
Buitenplaatsen zeventiende eeuw
<p>In de zeventiende eeuw stonden in en om Putten enkele buitenplaatsen: Oldenaller, Bijstein en Vanenburg.</p>
Kruidentuin aan de Brinkstraat © Baukje Slik cc-by
Bewoning en bedrijf in het Putten van de vroege middeleeuwen
<p>Na de Romeinse tijd verschoof het zwaartepunt van bewoning van de hoge gronden naar de randgebieden. Er waren hier goede mogelijkheden om nederzettingen te stichten.</p>
Papiermolen © CC0
Papierindustrie
<p>Ooit zijn er bijna 180 papiermolens op de Veluwe geweest. Hiervan waren er drie te Putten, alle van hen watermolens.</p>
Coop Schrasserthuisjes © Baukje Slik cc-by
Coop Schrassertfonds
<p>Puttenaar Coop Schrassert overleed in 1647, waarbij hij een fonds naliet. Met dit geld werd een armenhuisje onderhouden aan de tegenwoordige Kerkstraat.</p>
Dorpsschool Putten © CC0
Onderwijs
<p>Van oudsher speelde de kerk een grote rol in het geven van onderwijs aan kinderen en volwassenen. Zo waren er klooster- en domscholen, ook in...
Kasteel Oldenaller © CC0
Amptsjonkers
<p>In het middeleeuwse Putten waren er enkele amptsjonkers. Zij vormden samen met de geërfeen het lokale bestuur van het platteland.</p>
Puttense kunstenaars: Litho van Bezaan en portretten van Hellendoorn, Roovers en Henriët. © PD / E. Hellendoorn via Wikimedia Commons CC BY-SA 4.0 / RTV Westerwolde & Fred Ootjers / PD
Puttense kunstenaars
<p>Met de aanleg van de spoorlijn Amersfoort - Zwolle in 1863 werd de Noordwest-Veluwe en ook het dorp Putten voor de mensen uit het westen...
Johannes Bezaan, Wegvoeren van de mannen © Johannes Bezaan cc-by
Razzia 1944
<p>Putten werd op zondagmorgen 1 oktober 1944 in alle vroegte door ruim 1000 soldaten van de Hermann Göringregiment omsingeld. Iedereen werd gesommeerd zich te begeven...
Kaart maalschappen © Puttens Historisch Genootschap, CC BY
Maalschappen
<p>Maalschappen behoren tot de oudste rechtskringen in onze omgeving. In Putten waren er wellicht ooit tien van zulke maalschappen.</p>
Industrieweg bij industrieterrein Keizerswoert © Baukje Slik cc-by
Ontwikkeling van industrie en nijverheid in Putten
<p>De Industriële Revolutie ging aan Putten voorbij, omdat de plaatselijke economie voornamelijk gebaseerd was op agrarische bedrijvigheid. De drie stoommachines die hier functioneerden stonden in...
Het Putter stoomgemaal toen het nog in functie was (foto ca. 1940) © Onbekend
Het Putter Stoomgemaal
<p>Vanaf 1703 werden door de bouw van een zeesluis, het uitdiepen van de Arkervaart en het loskoppelen van de uitwateringssystemen van vaart en haven enerzijds,...

Contactgegevens

Erfgoed Gelderland
Team mijnGelderland
Westervoortsedijk 67-D
6827 AT Arnhem

info@mijngelderland.nl

Inschrijven nieuwsbrief

mijnGelderland Sociale media

erfgoed gelderland

Contactgegevens

Erfgoed Gelderland
Team mijnGelderland
Westervoortsedijk 67-D
6827 AT Arnhem

E info@mijngelderland.nl