Ridders van Gelre
In deze special vind je korte fragmenten van de Ridders van Gelre voorzien van een verhaal op mijnGelderland.
Lees intro
184 verhalen
Bekijk volledige kaart
Bekijk nú de Gelderse geschiedenis. Voor Omroep Gelderland maken de Ridders van Gelre al enkele jaren programma's waarin de Gelderse geschiedenis centraal staat. Speciaal voor mijnGelderland worden de afleveringen in korte fragmenten opgeknipt en toegevoegd aan verhalen die op mijnGelderland staan. In deze special vindt u alle verhalen waarbij in de afbeeldingencarrousel een video van de Ridders van Gelre te bekijken is.
De video's zijn ook te vinden op het YouTube-kanaal van mijnGelderland.
Zustertwist in Hamaland rond het jaar 1000
<p>Op het moment dat graaf Wichman II rond 973 sterft is zijn gebied, door verschillende schenkingen aan het Sint-Vitusstift in Elten, flink geslonken. Zijn jongste...
De IJssellinie
<p>Kort na de Tweede Wereldoorlog ontstond een verkoeling tussen de westelijke geallieerden en de Sovjet-Unie. De tegenstellingen tussen de vroegere bondgenoten escaleerden snel, met als...
De Joodse Gemeenschap van Nijkerk
<p>Van ongeveer 1650 tot de Tweede Wereldoorlog wonen in Nijkerk veel Joodse mensen. De eerste groep, de Sefardische- of Portugese Joden, is afkomstig uit Zuid-Europa...
Het Pannerdensch kanaal
<p>De Rijn had in de zeventiende eeuw zijn splitsingspunt oostelijker dan nu, bij Schenkenschans, waar een belangrijk grensfort lag. De riviersplitsing lag zo ongelukkig dat...
De visserij in Harderwijk
<p>De Vischpoort en de Vischmarkt zijn voor veel mensen symbolisch voor Harderwijk. Vissers en visserij horen immers van oudsher bij onze stad, net als later...
Grafheuvels in Ede
<p>De vroege bewoners van de Veluwe worden naar de vorm van het aardewerk dat zij maakten aangeduid als leden van de Trechterbekercultuur. Dit zijn de...
Paleis Het Loo
<p>In 1684 kocht stadhouder Willem III Het Oude Loo en de grond daaromheen voor de aanleg van een nieuw jachtslot. Dit terrein lag buiten het...
Het antependium
<p>Voor het altaar in de gildekapel lieten de schippers van het Nijmeegse schippersgilde een kostbaar antependium borduren, een kleed dat van het altaar afhing tot...
Limes en castellum
<p>Op de ‘Tabula Peutingeriana’ staan de belangrijkste wegen van het Romeinse Rijk aan het begin van de vierde eeuw na Christus. Onder de ‘R’ van...
De Hollandse verdediging tegen het Gelderse water
<p>Jarenlang heeft Holland zich willen beschermen tegen het water afkomstig uit 'Gelderse' rivieren. De Diefdijk speelt daarbij een belangrijke rol.</p>
Nijmegen, oudste stad van Nederland
<p>Nijmegen wordt over het algemeen beschouwd als de oudste stad van Nederland. Helemaal vast staat dit niet, en uiteraard zijn er meer Nederlandse steden die...
De Slag op de Vrijenberg (1354)
<p>Tijdens de Gelderse Oorlogen in de veertiende eeuw staan hertog Reinald III van Gelre en zijn broer Eduard lijnrecht tegenover elkaar. Reinald weet de horige...
Tabak uit Nijkerk
<p>De teelt van tabak begint in Nijkerk ongeveer halverwege de zeventiende eeuw. Het (sub)tropisch gewas uit Amerika is meegebracht door kolonisatoren en komt via Spanje...
DRU Cultuurfabriek in Ulft
<p>In het gebied dat we nu als het DRU terrein kennen, vonden in 1754 de eerste industriële activiteiten plaats. De Graaf van Bergh richtte een...
Geïsoleerd wonen op een terp
<p>Voor de komst van de stoomgemalen in het land van Maas en Waal werd bij langdurig hoogwater in de Maas de natuurlijke lozing van deze...
Mariken van Nieumeghen
<p>Rond 1500 schreef een onbekende schrijver het toneelstuk Mariken van Nieumeghen, over een meisje dat in de macht van de duivel raakt. Het verhaal speelt...
De weg van de koning
<p>Koning-Stadhouder Willem III (1650-1702) was een kleine man met een kromme neus. Gedurende zijn leven had hij een zwakke gezondheid. Hij leed aan astma, had...
Ketterse predikanten in Tiel
<p>Tot ongeveer 1540 is het katholicisme vrijwel de enige Godsdienst in de Nederlanden. Daarna 'bekeren' velen zich tot het protestantisme. Dat is niet zonder risico.</p>
Huis te Leur
<p>In de lange geschiedenis van de heerlijkheid Leur is het Huis te Leur een soort mijlpaal. De heerlijkheid beleefde een opbloei onder de Gelderse familie...
De Bataafs-Franse tijd
<p>De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden was sedert 1793 in oorlog met Frankrijk, waar in 1789 een revolutie was uitgebroken. Samen met Oostenrijkse en Engelse...
Klooster Hulsbergen
<p>Van 1407 tot 1578 heeft in Wapenveld (toen nog buurschap Hulsbergen) een klooster van de Moderne Devotie gestaan: klooster Hulsbergen. De fraters woonden daar bij...
Grol omsingeld
<p>Tijdens de tachtigjarige oorlog (1568-1648) waren veel Nederlandse steden in handen van de Spanjaarden. Grol (Groenlo) werd in 1606 ingenomen door de Spaanse troepen. En...
Ludgerkerkje en Museum Smedekinck in Zelhem
<p>Aan de Markt in Zelhem, daar waar nu de Lambertikerk staat, stond vroeger een kleine kapel met een oppervlakte van nog geen veertig vierkante meter....
Karel de Stoute
<p>In 1247 werd Nijmegen een Gelderse stad (zie venster 'Stadsrechten'). Nijmegen was de grootste en machtigste stad van Gelre, het gebied waaruit de provincie Gelderland...
Heerlijkheid Leur
<p>Wie nu de rust en stilte zoekt in Leur wil vast ook wel weten hoe belangrijk het dorp vroeger is geweest. Dat kwam door de...
Oude Sint-Victorkerk in Batenburg
<p>Verscholen tussen de bomen en lage huisjes ligt de oudste kerk van Batenburg: de Sint-Victorkerk. De kerk heeft een intiem karakter en een mooi gerestaureerd...
Slakkenhoop Orderbos
Een slakkenhoop is feitelijk gewoon een afvalberg. Slakken zijn de resten gesmolten gesteente die overblijven na ijzerwinning. Op de Veluwe zijn tientallen slakkenhopen aangetroffen. Uit...
De reformatie
<p>In Duitsland, Frankrijk en Zwitserland kwamen velen in verzet tegen wat zij als verkeerd zagen in de rooms-katholieke kerk (Luther, Calvijn). Hun leer kwam ook...
Hertog Reinald IV van Gelre-Gulik (1365- 1423)
<p>Na het overlijden van zijn broer Willem I in 1402 wordt Reinald de nieuwe hertog van Gelre-Gulik. Bij aanvaarding van deze taak heeft Reinald een...
Kloosters
<p>In de middeleeuwen bevonden zich twee kloosters in de nabijheid van Doetinchem: Bethlehem en Sion.</p>
Arnhemse kloosters
<p>In 1404 werd even buiten de stad bij het voormalige landgoed van de burgemeesters Van Presickhave een vrouwenklooster gesticht met de naam Bethanië. Het klooster,...
Het maken van een klokbeker
<p>Alle klokbekers zijn met de hand gevormd. De draaischijf is in die tijd nog onbekend op de Veluwe, want deze is pas met de komst...
De Kleefse enclaves
<p>In 1816 en 1817 werd het territoir van de provincie Gelderland uitgebreid met een aantal gebieden die bekend staan als de Kleefse enclaves. Dat waren...
Duivelshuis
<p>Het Duivelshuis staat achter de Eusebiuskerk in Arnhem en is in de vijftiende en zestiende eeuw gebouwd.</p>
Huis te Appeltern, met vermaarde bewoner
<p>De heerlijkheid Appeltern, waarvan de belening van huis en hofstad met toebehoren bekend is vanaf het jaar 1379, was aan het einde van de veertiende...
Gebroeders van Lymborch
<p>In de periode 1380-1390 werkten de Nijmeegse broers Herman en Willem Maelwael als schilders voor de hertog van Gelre. Nijmegen hoorde in die tijd bij...
Industrieel water
<p>Niet alleen de beken waarlangs zich de industrie in onze gemeente ontwikkelde in de zestiende en zeventiende eeuw maakten deel uit van het industrieel...
Maria van Gelre (1380-1429)
<p>Marie d’Harcourt wordt op 24 februari 1380 geboren. Zij is de dochter van graaf Johan VI van Harcourt en Aumale en Catherina van Bourbon.</p>
Grafheuvels Ermelo
<p>De historie van Ermelo laat ook sporen achter in de grond. Op de heidevelden en in de bossen liggen kleine heuvels met een ronde vorm....
De heerlijkheid Bredevoort
<p>In 1188 werd Bredevoort voor het eerst schriftelijk vermeld als 'castrum Breidervort' in een akte. De heerlijkheid Bredevoort was toen onderdeel van het Münsterse graafschap...
Nieuwe forten voor de Nieuwe Hollandse Waterlinie
<p>In de Nieuwe Hollandse Waterlinie, die vanaf 1815 werd aangelegd om het westen van het land te verdedigen, kregen oude forten en kastelen nieuwe betekenis,...
Vestingstad Doesburg
<p>Doesburg wordt voor het eerst genoemd in een akte die gedateerd is tussen 1053 en 1071. In die tijd bestond de omgeving uit moerassen en...
Paardgewichtje
<p>Één van de belangrijkste overblijfselen uit de Hanzetijd voor Harderwijk is het paardgewichtje dat in 1999 door de Harderwijker John ten Pierick werd gevonden in...
IJzer in Gelderland
<p>De Veluwe werd vroeger gebruikt als ijzerwingebied. Hier kwamen duizenden kilo's ijzererts uit ijzeroer en klapperstenen.</p>
Samenwerking tussen steden en ridders in het hertogdom
<p>Hertog Reinald IV (ca. 1365-1423) jaagt op verschillende manieren de Gelderse edelen en steden tegen zich in het harnas. Laksheid en willekeur voeren de toon...
Het Elisabeth Weeshuis
<p>In Culemborg werd in 1560 een gloednieuw huis gebouwd voor de wezen in de stad. Dat was heel bijzonder, want meestal werden weeshuizen gevestigd in...
Werenfried en Ludger
<p>Al sinds het midden van de zevende eeuw lag de Betuwe binnen de invloedssfeer van de Franken, die tot het christendom waren bekeerd. Toen in...
Holdeurns aardewerk
<p>In september (2015, red) kwamen in het Gelders Archeologisch Centrum Museum G.M. Kam honderdveertig specialisten op het gebied van het Romeins aardewerk bijeen ter gelegenheid...
De grensstreek Gelderland (Oost-Achterhoek) - Duitsland
<p>De grens tussen Gelderland en Duitsland was eeuwenlang een bron van conflicten. Zowel de graven en hertogen van Gelre als de bisschop van Münster maakten...
Ruilverkaveling
<p>Al begin twintigste eeuw hadden moeilijke productieomstandigheden voor boeren de aanleiding gegeven voor een bijzondere vorm van landbouwvernieuwing: de ruilverkaveling. De ruilverkaveling Maas en Waal-West...
Zustertwist in Hamaland rond het jaar 1000
<p>Op het moment dat graaf Wichman II rond 973 sterft is zijn gebied, door verschillende schenkingen aan het Sint-Vitusstift in Elten, flink geslonken. Zijn jongste...
De IJssellinie
<p>Kort na de Tweede Wereldoorlog ontstond een verkoeling tussen de westelijke geallieerden en de Sovjet-Unie. De tegenstellingen tussen de vroegere bondgenoten escaleerden snel, met als...
De Joodse Gemeenschap van Nijkerk
<p>Van ongeveer 1650 tot de Tweede Wereldoorlog wonen in Nijkerk veel Joodse mensen. De eerste groep, de Sefardische- of Portugese Joden, is afkomstig uit Zuid-Europa...
Het Pannerdensch kanaal
<p>De Rijn had in de zeventiende eeuw zijn splitsingspunt oostelijker dan nu, bij Schenkenschans, waar een belangrijk grensfort lag. De riviersplitsing lag zo ongelukkig dat...
De visserij in Harderwijk
<p>De Vischpoort en de Vischmarkt zijn voor veel mensen symbolisch voor Harderwijk. Vissers en visserij horen immers van oudsher bij onze stad, net als later...
Grafheuvels in Ede
<p>De vroege bewoners van de Veluwe worden naar de vorm van het aardewerk dat zij maakten aangeduid als leden van de Trechterbekercultuur. Dit zijn de...
Paleis Het Loo
<p>In 1684 kocht stadhouder Willem III Het Oude Loo en de grond daaromheen voor de aanleg van een nieuw jachtslot. Dit terrein lag buiten het...
Het antependium
<p>Voor het altaar in de gildekapel lieten de schippers van het Nijmeegse schippersgilde een kostbaar antependium borduren, een kleed dat van het altaar afhing tot...
Limes en castellum
<p>Op de ‘Tabula Peutingeriana’ staan de belangrijkste wegen van het Romeinse Rijk aan het begin van de vierde eeuw na Christus. Onder de ‘R’ van...
De Hollandse verdediging tegen het Gelderse water
<p>Jarenlang heeft Holland zich willen beschermen tegen het water afkomstig uit 'Gelderse' rivieren. De Diefdijk speelt daarbij een belangrijke rol.</p>
Nijmegen, oudste stad van Nederland
<p>Nijmegen wordt over het algemeen beschouwd als de oudste stad van Nederland. Helemaal vast staat dit niet, en uiteraard zijn er meer Nederlandse steden die...
De Slag op de Vrijenberg (1354)
<p>Tijdens de Gelderse Oorlogen in de veertiende eeuw staan hertog Reinald III van Gelre en zijn broer Eduard lijnrecht tegenover elkaar. Reinald weet de horige...
Tabak uit Nijkerk
<p>De teelt van tabak begint in Nijkerk ongeveer halverwege de zeventiende eeuw. Het (sub)tropisch gewas uit Amerika is meegebracht door kolonisatoren en komt via Spanje...
DRU Cultuurfabriek in Ulft
<p>In het gebied dat we nu als het DRU terrein kennen, vonden in 1754 de eerste industriële activiteiten plaats. De Graaf van Bergh richtte een...
Geïsoleerd wonen op een terp
<p>Voor de komst van de stoomgemalen in het land van Maas en Waal werd bij langdurig hoogwater in de Maas de natuurlijke lozing van deze...
Mariken van Nieumeghen
<p>Rond 1500 schreef een onbekende schrijver het toneelstuk Mariken van Nieumeghen, over een meisje dat in de macht van de duivel raakt. Het verhaal speelt...
De weg van de koning
<p>Koning-Stadhouder Willem III (1650-1702) was een kleine man met een kromme neus. Gedurende zijn leven had hij een zwakke gezondheid. Hij leed aan astma, had...
Ketterse predikanten in Tiel
<p>Tot ongeveer 1540 is het katholicisme vrijwel de enige Godsdienst in de Nederlanden. Daarna 'bekeren' velen zich tot het protestantisme. Dat is niet zonder risico.</p>
Huis te Leur
<p>In de lange geschiedenis van de heerlijkheid Leur is het Huis te Leur een soort mijlpaal. De heerlijkheid beleefde een opbloei onder de Gelderse familie...
De Bataafs-Franse tijd
<p>De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden was sedert 1793 in oorlog met Frankrijk, waar in 1789 een revolutie was uitgebroken. Samen met Oostenrijkse en Engelse...
Klooster Hulsbergen
<p>Van 1407 tot 1578 heeft in Wapenveld (toen nog buurschap Hulsbergen) een klooster van de Moderne Devotie gestaan: klooster Hulsbergen. De fraters woonden daar bij...
Grol omsingeld
<p>Tijdens de tachtigjarige oorlog (1568-1648) waren veel Nederlandse steden in handen van de Spanjaarden. Grol (Groenlo) werd in 1606 ingenomen door de Spaanse troepen. En...
Ludgerkerkje en Museum Smedekinck in Zelhem
<p>Aan de Markt in Zelhem, daar waar nu de Lambertikerk staat, stond vroeger een kleine kapel met een oppervlakte van nog geen veertig vierkante meter....
Karel de Stoute
<p>In 1247 werd Nijmegen een Gelderse stad (zie venster 'Stadsrechten'). Nijmegen was de grootste en machtigste stad van Gelre, het gebied waaruit de provincie Gelderland...
Heerlijkheid Leur
<p>Wie nu de rust en stilte zoekt in Leur wil vast ook wel weten hoe belangrijk het dorp vroeger is geweest. Dat kwam door de...
Oude Sint-Victorkerk in Batenburg
<p>Verscholen tussen de bomen en lage huisjes ligt de oudste kerk van Batenburg: de Sint-Victorkerk. De kerk heeft een intiem karakter en een mooi gerestaureerd...
Slakkenhoop Orderbos
Een slakkenhoop is feitelijk gewoon een afvalberg. Slakken zijn de resten gesmolten gesteente die overblijven na ijzerwinning. Op de Veluwe zijn tientallen slakkenhopen aangetroffen. Uit...
De reformatie
<p>In Duitsland, Frankrijk en Zwitserland kwamen velen in verzet tegen wat zij als verkeerd zagen in de rooms-katholieke kerk (Luther, Calvijn). Hun leer kwam ook...
Hertog Reinald IV van Gelre-Gulik (1365- 1423)
<p>Na het overlijden van zijn broer Willem I in 1402 wordt Reinald de nieuwe hertog van Gelre-Gulik. Bij aanvaarding van deze taak heeft Reinald een...
Kloosters
<p>In de middeleeuwen bevonden zich twee kloosters in de nabijheid van Doetinchem: Bethlehem en Sion.</p>
Arnhemse kloosters
<p>In 1404 werd even buiten de stad bij het voormalige landgoed van de burgemeesters Van Presickhave een vrouwenklooster gesticht met de naam Bethanië. Het klooster,...
Het maken van een klokbeker
<p>Alle klokbekers zijn met de hand gevormd. De draaischijf is in die tijd nog onbekend op de Veluwe, want deze is pas met de komst...
De Kleefse enclaves
<p>In 1816 en 1817 werd het territoir van de provincie Gelderland uitgebreid met een aantal gebieden die bekend staan als de Kleefse enclaves. Dat waren...
Duivelshuis
<p>Het Duivelshuis staat achter de Eusebiuskerk in Arnhem en is in de vijftiende en zestiende eeuw gebouwd.</p>
Huis te Appeltern, met vermaarde bewoner
<p>De heerlijkheid Appeltern, waarvan de belening van huis en hofstad met toebehoren bekend is vanaf het jaar 1379, was aan het einde van de veertiende...
Gebroeders van Lymborch
<p>In de periode 1380-1390 werkten de Nijmeegse broers Herman en Willem Maelwael als schilders voor de hertog van Gelre. Nijmegen hoorde in die tijd bij...
Industrieel water
<p>Niet alleen de beken waarlangs zich de industrie in onze gemeente ontwikkelde in de zestiende en zeventiende eeuw maakten deel uit van het industrieel...
Maria van Gelre (1380-1429)
<p>Marie d’Harcourt wordt op 24 februari 1380 geboren. Zij is de dochter van graaf Johan VI van Harcourt en Aumale en Catherina van Bourbon.</p>
Grafheuvels Ermelo
<p>De historie van Ermelo laat ook sporen achter in de grond. Op de heidevelden en in de bossen liggen kleine heuvels met een ronde vorm....
De heerlijkheid Bredevoort
<p>In 1188 werd Bredevoort voor het eerst schriftelijk vermeld als 'castrum Breidervort' in een akte. De heerlijkheid Bredevoort was toen onderdeel van het Münsterse graafschap...
Nieuwe forten voor de Nieuwe Hollandse Waterlinie
<p>In de Nieuwe Hollandse Waterlinie, die vanaf 1815 werd aangelegd om het westen van het land te verdedigen, kregen oude forten en kastelen nieuwe betekenis,...
Vestingstad Doesburg
<p>Doesburg wordt voor het eerst genoemd in een akte die gedateerd is tussen 1053 en 1071. In die tijd bestond de omgeving uit moerassen en...
Paardgewichtje
<p>Één van de belangrijkste overblijfselen uit de Hanzetijd voor Harderwijk is het paardgewichtje dat in 1999 door de Harderwijker John ten Pierick werd gevonden in...
IJzer in Gelderland
<p>De Veluwe werd vroeger gebruikt als ijzerwingebied. Hier kwamen duizenden kilo's ijzererts uit ijzeroer en klapperstenen.</p>
Samenwerking tussen steden en ridders in het hertogdom
<p>Hertog Reinald IV (ca. 1365-1423) jaagt op verschillende manieren de Gelderse edelen en steden tegen zich in het harnas. Laksheid en willekeur voeren de toon...
Het Elisabeth Weeshuis
<p>In Culemborg werd in 1560 een gloednieuw huis gebouwd voor de wezen in de stad. Dat was heel bijzonder, want meestal werden weeshuizen gevestigd in...
Werenfried en Ludger
<p>Al sinds het midden van de zevende eeuw lag de Betuwe binnen de invloedssfeer van de Franken, die tot het christendom waren bekeerd. Toen in...
Holdeurns aardewerk
<p>In september (2015, red) kwamen in het Gelders Archeologisch Centrum Museum G.M. Kam honderdveertig specialisten op het gebied van het Romeins aardewerk bijeen ter gelegenheid...
De grensstreek Gelderland (Oost-Achterhoek) - Duitsland
<p>De grens tussen Gelderland en Duitsland was eeuwenlang een bron van conflicten. Zowel de graven en hertogen van Gelre als de bisschop van Münster maakten...
Ruilverkaveling
<p>Al begin twintigste eeuw hadden moeilijke productieomstandigheden voor boeren de aanleiding gegeven voor een bijzondere vorm van landbouwvernieuwing: de ruilverkaveling. De ruilverkaveling Maas en Waal-West...
