Ridders van Gelre
Bekijk nú de Gelderse geschiedenis. Voor Omroep Gelderland maken de Ridders van Gelre al enkele jaren programma's waarin de Gelderse geschiedenis centraal staat. Speciaal voor mijnGelderland worden de afleveringen in korte fragmenten opgeknipt en toegevoegd aan verhalen die op mijnGelderland staan. In deze special vindt u alle verhalen waarbij in de afbeeldingencarrousel een video van de Ridders van Gelre te bekijken is.
De video's zijn ook te vinden op het YouTube-kanaal van mijnGelderland.
Betrokken organisaties
Het maken van een klokbeker
Alle klokbekers zijn met de hand gevormd. De draaischijf is in die tijd nog onbekend op de Veluwe, want deze is pas met de komst...
De Burgerzaal van Zutphen
Zutphen ontvangt in 1190 stadsrechten van Otto I, de graaf van Gelre en Zutphen. Deze zogenaamde stadsbrief of handvest maakt het mogelijk een schepenbank in...
Hertog Reinald IV van Gelre-Gulik (1365- 1423)
Na het overlijden van zijn broer Willem I in 1402 wordt Reinald de nieuwe hertog van Gelre-Gulik. Bij aanvaarding van deze taak heeft Reinald een...
Industrieel water
Niet alleen de beken waarlangs zich de industrie in onze gemeente ontwikkelde in de zestiende en zeventiende eeuw maakten deel uit van het industrieel...
De Joodse Gemeenschap van Nijkerk
Van ongeveer 1650 tot de Tweede Wereldoorlog woonden in Nijkerk veel Joodse mensen. De eerste groep, de Sefardische- of Portugese Joden, kwam uit Zuid-Europa en...
Van Bovenberg tot Berkelruïne
De ommuring van de Nieuwstad, een uitbreiding van Zutphen in noordelijke richting, vindt zijn hoogtepunt in 1325 met de bouw van de Bovenberg, een gevechtswaardige...
Grensoverschrijdend geloof
Sinds prins Frederik Hendrik in 1627 Groenlo heeft veroverd is het lastig geworden voor katholieken om vast te houden aan hun geloof. Groenlo wordt gereformeerd....
Rome in stuc
De stuczaal van Biljoen is internationaal vermaard. Het is zonder twijfel een van de fraaiste interieurs van ons land. In 1780 woedt een brand...
Graaf Reinoud I, de gekke graaf van Gelre
De Gelderse graaf Reinoud I wordt vaak vooral herinnerd als ‘gekke graaf’. Tijdens de slag bij Woeringen (Duitsland) zou hij een klap op zijn hoofd...
Middeleeuwse kelders in Arnhem
Arnhem is misschien bekend als modestad, of vanwege de Slag om Arnhem. Maar onder de grond zijn ook heel wat verrassende dingen te vinden. In...
De Bataafs-Franse tijd
De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden was sedert 1793 in oorlog met Frankrijk, waar in 1789 een revolutie was uitgebroken. Samen met Oostenrijkse en Engelse...
Landgoed Lichtenbeek op de Arnhemse stuwwal
De drie fraaie aaneengesloten landgoederen Mariëndaal, Boschveld en Lichtenbeek vormen samen landgoederencomplex Mariënborn Zuid, een afwisselend landschap met graslanden, akkers en bossen. Ze liggen op...
Noviomagus
De Valkhofheuvel heeft in twee perioden een belangrijke rol gespeeld in Romeins Nijmegen. In de vroeg-Romeinse tijd, vanaf ca. 12 voor Christus, lag hier Oppidum...
Een robuust kasteel
De geschiedenis gaat op deze plaats terug tot het jaar 1076. Dan is er sprake van een goed met de naam 'Broekerhof' of 'Brockerhoeve', een...
De Geldersen tegen de Habsburgers
In 1473 wordt Karel de Stoute van Bourgondië hertog van Gelre. Als hij in 1477 sterft streven de Gelderse staten opnieuw naar zelfstandigheid. Hertog Adolf...
Mariken van Nieumeghen
Rond 1500 schreef een onbekende schrijver het toneelstuk Mariken van Nieumeghen, over een meisje dat in de macht van de duivel raakt. Het verhaal speelt...
Zaltbommel in Hollandse handen
Tijdens de Tachtigjarige Oorlog kiest Zaltbommel in 1572 de zijde van Willem van Oranje. De stad wordt hervormd en bereidt zich voor op verdediging tegen...
Castellum Meijnerswijk, 1e-3e eeuw n.C
Op de 'Tabula Peutingeriana' staan de belangrijkste wegen van het Romeinse Rijk. Keizer Augustus stuurde reeds vóór het begin van de jaartelling landmeters op pad...
De Kleefse enclaves
In 1816 en 1817 werd het territoir van de provincie Gelderland uitgebreid met een aantal gebieden die bekend staan als de Kleefse enclaves. Dat waren...
De grafheuvels bij Garderen
Wie rond Garderen door de bossen dwaalt, kan zich nauwelijks voorstellen dat 150 jaar geleden het gebied uit een bijna eindeloze heide bestond. In plaats...
Het antependium
Voor het altaar in de gildekapel lieten de schippers van het Nijmeegse schippersgilde een kostbaar antependium borduren, een kleed dat van het altaar afhing tot...
De Nieuwe Hollandse Waterlinie in Gelderland
Na de vorming van het Koninkrijk der Nederlanden (1813) werd de waterlinie krachtiger dan ooit.
Stad Lochem
De stad Lochem ontstaat aan de handelsweg van Zutphen naar Westfalen. De geschiedenis over deze tijd is vaag. De graven van Zutphen zijn de grootgrondbezitters...
Bezet Nijmegen
Vóór de Tweede Wereldoorlog woonden ongeveer 500 Joden in Nijmegen. In de oorlogsjaren werden de meesten weggevoerd naar concentratiekampen. Nog geen negentig Nijmeegse Joden overleefden...
De Draak van Gelre
De Draak van Gelre is een sage over de ontstaansgeschiedenis van de naam van Gelderland en de herkomst van de mispelrozen in het (oude) wapen...
Tabak uit Nijkerk
De teelt van tabak, een (sub)tropisch gewas uit Amerika, begon in Nijkerk ongeveer halverwege de zeventiende eeuw. Door een combinatie van factoren waaronder de samenstelling...
De Spanjaardspoort
Zutphen kon zich rond 1300 aan de noordkant uitbreiden met een bijna vierkant stuk grond dat toepasselijk de Nieuwstad ging heten. De Spanjaardspoort is het...
Oude Sint-Victorkerk in Batenburg
Verscholen tussen de bomen en lage huisjes ligt de oudste kerk van Batenburg: de Sint-Victorkerk. De kerk heeft een intiem karakter en een mooi gerestaureerd...
De heerlijkheid Bredevoort
In 1188 werd Bredevoort voor het eerst schriftelijk vermeld als 'castrum Breidervort' in een akte. De heerlijkheid Bredevoort was toen onderdeel van het Münsterse graafschap...
Het Badhuis in Laag-Soeren
In 1869 opende Pieter Nicolaas Jut van Breukelerwaard (1766-1874) het badhuis 'Bethesda' in Laag-Soeren. In het badhuis werd de geneeswijze van koudwaterbehandeling toegepast.
Klooster Hulsbergen
Van 1407 tot 1578 heeft in Wapenveld (toen nog buurschap Hulsbergen) een klooster van de Moderne Devotie gestaan: klooster Hulsbergen. De fraters woonden daar bij...
De Rekhemse ijzergieterij
In 1689 werd aan de Bielheimerbeek de eerste ijzergieterij van Nederland opgericht. Het is bij de plek waar in de twaalfde eeuw het klooster Bethlehem...
De grote watersnood van 1861
Eeuwenlang is het Land van Maas en Waal geteisterd door wateroverlast. Wateroverlast door de regen die maanden de velden blank zette, omdat het regenwater door...
Ketterse predikanten in Tiel
Tot ongeveer 1540 is het katholicisme vrijwel de enige Godsdienst in de Nederlanden. Daarna 'bekeren' velen zich tot het protestantisme. Dat is niet zonder risico.
Grafheuvels
Het landschap van Gelderland is voor een belangrijk deel gevormd tijdens de voorlaatste ijstijd, zo'n 150.000 jaar geleden. Landijs vanuit het noorden zorgde toen voor...
Heerlijkheid Leur
Er zijn tekenen, maar geen bewijzen dat Leur een motteversterking heeft gehad. Achter het kerkje van Leur ligt een kunstmatig opgeworpen heuvel. De gracht om...
Romeinen
De Romeinse Resten op de Veluwe zijn bescheiden. Dat ze er geweest zijn, staat echter vast! Vlakbij Putten, op de Ermelose Heide, was een Romeins...
Arnhemse kloosters, 1400-1580
In 1404 werd even buiten de stad bij het voormalige landgoed van de burgemeesters Van Presickhave een vrouwenklooster gesticht met de naam Bethanië. Het klooster,...
De weg van de koning
Koning-Stadhouder Willem III (1650-1702) was een kleine man met een kromme neus. Gedurende zijn leven had hij een zwakke gezondheid. Hij leed aan astma, had...
De lisdodden van Slot Doddendael
Slot Doddendael wordt voor het eerst genoemd in 1332. Vaak wordt daarom aangenomen dat het Huis Doddendael werd gebouwd rond 1330 en dat het is...
De reformatie
In Duitsland, Frankrijk en Zwitserland kwamen velen in verzet tegen wat zij als verkeerd zagen in de rooms-katholieke kerk (Luther, Calvijn). Hun leer kwam ook...
Kasteel Batenburg
Wanneer kasteel Batenburg precies gebouwd is, is niet zeker. Een steen die voorheen boven de poort was ingemetseld vermeldde dat Batenburg in het jaar 327...
Grafheuvels in Ermelo
In het Ermelose landschap zijn op talrijke plaatsen kleine heuveltjes met een ronde vorm te vinden.
Paardgewichtje
Één van de belangrijkste overblijfselen uit de Hanzetijd voor Harderwijk is het paardgewichtje dat in 1999 door de Harderwijker John ten Pierick werd gevonden in...
De Gelderse broederstrijd
Na het overlijden van Reinald II, ook wel Reinoud II genoemd, in 1343 ontstaat de eerste Gelderse successieoorlog. De nieuwe hertog Reinald III verandert de...
Nijmegen Garnizoensstad
Op 21 oktober 1591 werd Nijmegen definitief een Staatse garnizoensstad binnen de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. Hierdoor veranderde het uiterlijk van de stad sterk....
Zorginstellingen 19e eeuw
In de tweede helft van de 19e eeuw krijgt Ermelo verschillende zorginstellingen.
Arnold van Egmond opgesloten op het kasteel
Een kenmerkende gebeurtenis is de opsluiting van Arnold van Egmond, hertog van Gelre, door zijn zoon Adolf op het kasteel van Buren in 1465.
Maarten van Rossem in Utrecht en Den Haag
Tijdens de Gelderse Oorlogen wordt veldheer Maarten van Rossem tot veldmaarschalk benoemd. Onder andere Floris van Egmond en Schenck van Toutenburg, stadhouders van keizer Karel...
Tabak uit Nijkerk
De teelt van tabak, een (sub)tropisch gewas uit Amerika, begon in Nijkerk ongeveer halverwege de zeventiende eeuw. Door een combinatie van factoren waaronder de samenstelling...
Het maken van een klokbeker
Alle klokbekers zijn met de hand gevormd. De draaischijf is in die tijd nog onbekend op de Veluwe, want deze is pas met de komst...
De Burgerzaal van Zutphen
Zutphen ontvangt in 1190 stadsrechten van Otto I, de graaf van Gelre en Zutphen. Deze zogenaamde stadsbrief of handvest maakt het mogelijk een schepenbank in...
Hertog Reinald IV van Gelre-Gulik (1365- 1423)
Na het overlijden van zijn broer Willem I in 1402 wordt Reinald de nieuwe hertog van Gelre-Gulik. Bij aanvaarding van deze taak heeft Reinald een...
Industrieel water
Niet alleen de beken waarlangs zich de industrie in onze gemeente ontwikkelde in de zestiende en zeventiende eeuw maakten deel uit van het industrieel...
De Joodse Gemeenschap van Nijkerk
Van ongeveer 1650 tot de Tweede Wereldoorlog woonden in Nijkerk veel Joodse mensen. De eerste groep, de Sefardische- of Portugese Joden, kwam uit Zuid-Europa en...
Van Bovenberg tot Berkelruïne
De ommuring van de Nieuwstad, een uitbreiding van Zutphen in noordelijke richting, vindt zijn hoogtepunt in 1325 met de bouw van de Bovenberg, een gevechtswaardige...
Grensoverschrijdend geloof
Sinds prins Frederik Hendrik in 1627 Groenlo heeft veroverd is het lastig geworden voor katholieken om vast te houden aan hun geloof. Groenlo wordt gereformeerd....
Rome in stuc
De stuczaal van Biljoen is internationaal vermaard. Het is zonder twijfel een van de fraaiste interieurs van ons land. In 1780 woedt een brand...
Graaf Reinoud I, de gekke graaf van Gelre
De Gelderse graaf Reinoud I wordt vaak vooral herinnerd als ‘gekke graaf’. Tijdens de slag bij Woeringen (Duitsland) zou hij een klap op zijn hoofd...
Middeleeuwse kelders in Arnhem
Arnhem is misschien bekend als modestad, of vanwege de Slag om Arnhem. Maar onder de grond zijn ook heel wat verrassende dingen te vinden. In...
De Bataafs-Franse tijd
De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden was sedert 1793 in oorlog met Frankrijk, waar in 1789 een revolutie was uitgebroken. Samen met Oostenrijkse en Engelse...
Landgoed Lichtenbeek op de Arnhemse stuwwal
De drie fraaie aaneengesloten landgoederen Mariëndaal, Boschveld en Lichtenbeek vormen samen landgoederencomplex Mariënborn Zuid, een afwisselend landschap met graslanden, akkers en bossen. Ze liggen op...
Noviomagus
De Valkhofheuvel heeft in twee perioden een belangrijke rol gespeeld in Romeins Nijmegen. In de vroeg-Romeinse tijd, vanaf ca. 12 voor Christus, lag hier Oppidum...
Een robuust kasteel
De geschiedenis gaat op deze plaats terug tot het jaar 1076. Dan is er sprake van een goed met de naam 'Broekerhof' of 'Brockerhoeve', een...
De Geldersen tegen de Habsburgers
In 1473 wordt Karel de Stoute van Bourgondië hertog van Gelre. Als hij in 1477 sterft streven de Gelderse staten opnieuw naar zelfstandigheid. Hertog Adolf...
Mariken van Nieumeghen
Rond 1500 schreef een onbekende schrijver het toneelstuk Mariken van Nieumeghen, over een meisje dat in de macht van de duivel raakt. Het verhaal speelt...
Zaltbommel in Hollandse handen
Tijdens de Tachtigjarige Oorlog kiest Zaltbommel in 1572 de zijde van Willem van Oranje. De stad wordt hervormd en bereidt zich voor op verdediging tegen...
Castellum Meijnerswijk, 1e-3e eeuw n.C
Op de 'Tabula Peutingeriana' staan de belangrijkste wegen van het Romeinse Rijk. Keizer Augustus stuurde reeds vóór het begin van de jaartelling landmeters op pad...
De Kleefse enclaves
In 1816 en 1817 werd het territoir van de provincie Gelderland uitgebreid met een aantal gebieden die bekend staan als de Kleefse enclaves. Dat waren...
De grafheuvels bij Garderen
Wie rond Garderen door de bossen dwaalt, kan zich nauwelijks voorstellen dat 150 jaar geleden het gebied uit een bijna eindeloze heide bestond. In plaats...
Het antependium
Voor het altaar in de gildekapel lieten de schippers van het Nijmeegse schippersgilde een kostbaar antependium borduren, een kleed dat van het altaar afhing tot...
De Nieuwe Hollandse Waterlinie in Gelderland
Na de vorming van het Koninkrijk der Nederlanden (1813) werd de waterlinie krachtiger dan ooit.
Stad Lochem
De stad Lochem ontstaat aan de handelsweg van Zutphen naar Westfalen. De geschiedenis over deze tijd is vaag. De graven van Zutphen zijn de grootgrondbezitters...
Bezet Nijmegen
Vóór de Tweede Wereldoorlog woonden ongeveer 500 Joden in Nijmegen. In de oorlogsjaren werden de meesten weggevoerd naar concentratiekampen. Nog geen negentig Nijmeegse Joden overleefden...
De Draak van Gelre
De Draak van Gelre is een sage over de ontstaansgeschiedenis van de naam van Gelderland en de herkomst van de mispelrozen in het (oude) wapen...
Tabak uit Nijkerk
De teelt van tabak, een (sub)tropisch gewas uit Amerika, begon in Nijkerk ongeveer halverwege de zeventiende eeuw. Door een combinatie van factoren waaronder de samenstelling...
De Spanjaardspoort
Zutphen kon zich rond 1300 aan de noordkant uitbreiden met een bijna vierkant stuk grond dat toepasselijk de Nieuwstad ging heten. De Spanjaardspoort is het...
Oude Sint-Victorkerk in Batenburg
Verscholen tussen de bomen en lage huisjes ligt de oudste kerk van Batenburg: de Sint-Victorkerk. De kerk heeft een intiem karakter en een mooi gerestaureerd...
De heerlijkheid Bredevoort
In 1188 werd Bredevoort voor het eerst schriftelijk vermeld als 'castrum Breidervort' in een akte. De heerlijkheid Bredevoort was toen onderdeel van het Münsterse graafschap...
Het Badhuis in Laag-Soeren
In 1869 opende Pieter Nicolaas Jut van Breukelerwaard (1766-1874) het badhuis 'Bethesda' in Laag-Soeren. In het badhuis werd de geneeswijze van koudwaterbehandeling toegepast.
Klooster Hulsbergen
Van 1407 tot 1578 heeft in Wapenveld (toen nog buurschap Hulsbergen) een klooster van de Moderne Devotie gestaan: klooster Hulsbergen. De fraters woonden daar bij...
De Rekhemse ijzergieterij
In 1689 werd aan de Bielheimerbeek de eerste ijzergieterij van Nederland opgericht. Het is bij de plek waar in de twaalfde eeuw het klooster Bethlehem...
De grote watersnood van 1861
Eeuwenlang is het Land van Maas en Waal geteisterd door wateroverlast. Wateroverlast door de regen die maanden de velden blank zette, omdat het regenwater door...
Ketterse predikanten in Tiel
Tot ongeveer 1540 is het katholicisme vrijwel de enige Godsdienst in de Nederlanden. Daarna 'bekeren' velen zich tot het protestantisme. Dat is niet zonder risico.
Grafheuvels
Het landschap van Gelderland is voor een belangrijk deel gevormd tijdens de voorlaatste ijstijd, zo'n 150.000 jaar geleden. Landijs vanuit het noorden zorgde toen voor...
Heerlijkheid Leur
Er zijn tekenen, maar geen bewijzen dat Leur een motteversterking heeft gehad. Achter het kerkje van Leur ligt een kunstmatig opgeworpen heuvel. De gracht om...
Romeinen
De Romeinse Resten op de Veluwe zijn bescheiden. Dat ze er geweest zijn, staat echter vast! Vlakbij Putten, op de Ermelose Heide, was een Romeins...
Arnhemse kloosters, 1400-1580
In 1404 werd even buiten de stad bij het voormalige landgoed van de burgemeesters Van Presickhave een vrouwenklooster gesticht met de naam Bethanië. Het klooster,...
De weg van de koning
Koning-Stadhouder Willem III (1650-1702) was een kleine man met een kromme neus. Gedurende zijn leven had hij een zwakke gezondheid. Hij leed aan astma, had...
De lisdodden van Slot Doddendael
Slot Doddendael wordt voor het eerst genoemd in 1332. Vaak wordt daarom aangenomen dat het Huis Doddendael werd gebouwd rond 1330 en dat het is...
De reformatie
In Duitsland, Frankrijk en Zwitserland kwamen velen in verzet tegen wat zij als verkeerd zagen in de rooms-katholieke kerk (Luther, Calvijn). Hun leer kwam ook...
Kasteel Batenburg
Wanneer kasteel Batenburg precies gebouwd is, is niet zeker. Een steen die voorheen boven de poort was ingemetseld vermeldde dat Batenburg in het jaar 327...
Grafheuvels in Ermelo
In het Ermelose landschap zijn op talrijke plaatsen kleine heuveltjes met een ronde vorm te vinden.
Paardgewichtje
Één van de belangrijkste overblijfselen uit de Hanzetijd voor Harderwijk is het paardgewichtje dat in 1999 door de Harderwijker John ten Pierick werd gevonden in...
De Gelderse broederstrijd
Na het overlijden van Reinald II, ook wel Reinoud II genoemd, in 1343 ontstaat de eerste Gelderse successieoorlog. De nieuwe hertog Reinald III verandert de...
Nijmegen Garnizoensstad
Op 21 oktober 1591 werd Nijmegen definitief een Staatse garnizoensstad binnen de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. Hierdoor veranderde het uiterlijk van de stad sterk....
Zorginstellingen 19e eeuw
In de tweede helft van de 19e eeuw krijgt Ermelo verschillende zorginstellingen.
Arnold van Egmond opgesloten op het kasteel
Een kenmerkende gebeurtenis is de opsluiting van Arnold van Egmond, hertog van Gelre, door zijn zoon Adolf op het kasteel van Buren in 1465.
Maarten van Rossem in Utrecht en Den Haag
Tijdens de Gelderse Oorlogen wordt veldheer Maarten van Rossem tot veldmaarschalk benoemd. Onder andere Floris van Egmond en Schenck van Toutenburg, stadhouders van keizer Karel...
Tabak uit Nijkerk
De teelt van tabak, een (sub)tropisch gewas uit Amerika, begon in Nijkerk ongeveer halverwege de zeventiende eeuw. Door een combinatie van factoren waaronder de samenstelling...
