Stad met een gouden randje
In deze route laten bijna dertig 'Points of Interest' u beelden zien uit de geschiedenis van het historische centrum van Nijkerk.
Lees intro
27 verhalen
Bekijk volledige kaart
De achttiende eeuw werd de Nijkerkse Gouden Eeuw. Rond 1800 was Nijkerk na Arnhem de tweede stad op de Veluwe. Er was een grote Joodse gemeenschap die veel aanzien had in Nederland. In de stad stonden een paar honderd tabaksschuren voor het drogen van de tabaksbladeren. Met deze virtuele stadswandeling stapt u in het verleden van Nijkerk.
Dit is geen uitgezette route, maar een bundeling van verhalen die zeer geschikt zijn op locatie te beleven met de website op je smartphone!
Lokale productie van wasmachines
<p>In een van de vroegere tabakspakhuizen van Nijkerk zijn nu verschillende bedrijven gehuisvest. Dit industriële erfgoed, in een vervallen staat geraakt, is aan het begin...
Evacuatie aan het begin van de oorlog
<p>Nadat Duitsland op 1 september 1939 Polen is binnengevallen, wordt het steeds spannender of Nederland haar neutraliteit zal kunnen behouden. In april 1940 bezetten de...
De hongerwinter
<p>Tijdens de laatste acht maanden van de oorlog, van oktober 1944 tot mei 1945, wordt het in Nijkerk erg druk. Begin oktober komen er zo’n...
Handel in eieren
<p>In 1913 werd in Nijkerk de eerste Eierhal gebouwd. Deze Eierhal was in vergelijking met de huidige Eierhal relatief klein. Eierhandelaren konden een pakplaats huren...
Weeskinderen
<p>Aan het begin van de zeventiende eeuw maken besmettelijke ziektes, zoals de pest, veel slachtoffers. Met enige regelmaat verliezen kinderen tijdens zo’n epidemie hun ouders...
Tabak uit Nijkerk
<p>De teelt van tabak begint in Nijkerk ongeveer halverwege de zeventiende eeuw. Het (sub)tropisch gewas uit Amerika is meegebracht door kolonisatoren en komt via Spanje...
De Joodse Gemeenschap van Nijkerk
<p>Van ongeveer 1650 tot de Tweede Wereldoorlog wonen in Nijkerk veel Joodse mensen. De eerste groep, de Sefardische- of Portugese Joden, is afkomstig uit Zuid-Europa...
De maandagmorgen in Nijkerk
<p>Nijkerk is eeuwenlang een stad van markten. Aanvankelijk wordt er op zondag markt gehouden, maar in 1621 besluit het Hof van Gelre dat de markt...
De watersnood van 1916
<p>In de nacht van 13 op 14 januari 1916 woedt er een hevige noordwesterstorm. Het water van de Zuiderzee slaat over de zeedijk en de...
Sporen uit de Middeleeuwen en de Nijkerkse Gouden Eeuw
<p>Op de hoek van de Holkerstraat en de Brink is tijdens opgravingen eind 1997 een groot aantal paalsporen gevonden van een laatmiddeleeuwse boerderij met bijgebouwen....
Dure windkracht
<p>Al vroeg hebben de hertogen van Gelre door dat op allerlei zaken belasting geheven kan worden. Voor oorlogsvoering, onder andere met de bisschop van ‘t...
Agent in ton regelde het verkeer
De verbinding Amersfoort-Zwolle (de Zuiderzeestraatweg) liep dwars door Nijkerk, via de Venestraat door de Langestraat en de Oosterstraat. Na de Tweede...
De beroemde witte toren met het mooie carillon
<p>In de tijd van de tabaksteelt levert het heffen van belasting (bijvoorbeeld op het gebruik van de Arkervaart) het ambt Nijkerk veel inkomsten op. Royale...
Ruimte voor auto's
<p>Voor het toenemende aantal auto's bleken de oude straten van Nijkerk vaak te smal. In de Oosterstraat, onderdeel van de hoofdroute Amersfoort - Zwolle, kon...
De stadspoorten van Nijkerk
<p>Nijkerk had in de Late Middeleeuwen drie (houten) stadspoorten. Op 27 maart 1413 kreeg Nijkerk stadsrechten van hertog Reijnout IV van Gelre (nu Gelderland). Hij...
Het Nijkerkse Stadhuis
De voorste vleugel van het oude Stadhuis is vermoedelijk in 1743 gebouwd, tijdens de Nijkerkse Gouden Eeuw. Dit herenhuis diende eerst als woning voor de...
Catharina de Boer, pensionhoudster voor nieuwkomers
<p>Als de Nederlandse economie in de jaren zestig bloeit, groeit de vraag naar arbeiders enorm. Om de tekorten aan te vullen worden mannen uit Spanje,...
Nijkerk bevrijd!
<p>Aan het eind van de oorlog komt Nijkerk onder ‘friendly fire’ te liggen. Het Canadese leger beschiet Nijkerk om de daar nog aanwezige Duitsers te...
Het statige Van Delenhuis
Het portret van jonkheer Van Delen. Zijn familie liet in 1703 het statige herenhuis aan de Langestraat bouwen. Volgens de overlevering dateren de twee...
Zicht op haven
<p>Uitzicht op de haven aan het eind van de negentiende eeuw, met houtzaagmolen 'De Dolphyn'. De tabaksindustrie in Nijkerk had hout nodig voor het grote...
Een nije kerk
<p>Als Ark door de zee wordt verzwolgen, groeit landinwaarts een aantal nederzettingen uit tot een echt centrum. In 1222 wordt in Nijkerk de St. Catharinakerk...
Huize De Brink, een huis met adellijke bewoners
<p>De achterzijde van Huize De Brink in 1883. Huize De Brink was het woonhuis van een adellijke familie. In het Gelders Archief in Arnhem bevindt...
De vroegere Torenstraat
<p>Na de Tweede Wereldoorlog kwamen er snel meer auto's, bussen en vrachtverkeer op de weg. De oude straten waren vaak te smal en het was...
De Postkamer
De Postkamer was voorheen het Nijkerkse postkantoor. De foto is genomen tijdens de officiële opening in 1942. Vroeger stond op de plek van 'De...
Kardinaal Alfrink
<p>Op 5 juli 1900 wordt Bernardus Johannes Alfrink geboren, aan de Holkerstraat 30 in Nijkerk. Zijn geboortehuis staat naast de katholieke kerk, waarmee zijn leven...
Welkom bij Museum Nijkerk, centrum vol historie
<p>Nijkerk is een middeleeuws stadje in Gelderland, op de grens met Utrecht. In 1413 kreeg Nijkerk stadsrechten en werden aarden wallen en houten stadspoorten gebouwd....
De stoomtrein komt door Nijkerk
<p>In de negentiende eeuw is het maken van een reis naar een andere plaats een hele onderneming, die veel tijd en geld kost. Diligences rijden...
Lokale productie van wasmachines
<p>In een van de vroegere tabakspakhuizen van Nijkerk zijn nu verschillende bedrijven gehuisvest. Dit industriële erfgoed, in een vervallen staat geraakt, is aan het begin...
Evacuatie aan het begin van de oorlog
<p>Nadat Duitsland op 1 september 1939 Polen is binnengevallen, wordt het steeds spannender of Nederland haar neutraliteit zal kunnen behouden. In april 1940 bezetten de...
De hongerwinter
<p>Tijdens de laatste acht maanden van de oorlog, van oktober 1944 tot mei 1945, wordt het in Nijkerk erg druk. Begin oktober komen er zo’n...
Handel in eieren
<p>In 1913 werd in Nijkerk de eerste Eierhal gebouwd. Deze Eierhal was in vergelijking met de huidige Eierhal relatief klein. Eierhandelaren konden een pakplaats huren...
Weeskinderen
<p>Aan het begin van de zeventiende eeuw maken besmettelijke ziektes, zoals de pest, veel slachtoffers. Met enige regelmaat verliezen kinderen tijdens zo’n epidemie hun ouders...
Tabak uit Nijkerk
<p>De teelt van tabak begint in Nijkerk ongeveer halverwege de zeventiende eeuw. Het (sub)tropisch gewas uit Amerika is meegebracht door kolonisatoren en komt via Spanje...
De Joodse Gemeenschap van Nijkerk
<p>Van ongeveer 1650 tot de Tweede Wereldoorlog wonen in Nijkerk veel Joodse mensen. De eerste groep, de Sefardische- of Portugese Joden, is afkomstig uit Zuid-Europa...
De maandagmorgen in Nijkerk
<p>Nijkerk is eeuwenlang een stad van markten. Aanvankelijk wordt er op zondag markt gehouden, maar in 1621 besluit het Hof van Gelre dat de markt...
De watersnood van 1916
<p>In de nacht van 13 op 14 januari 1916 woedt er een hevige noordwesterstorm. Het water van de Zuiderzee slaat over de zeedijk en de...
Sporen uit de Middeleeuwen en de Nijkerkse Gouden Eeuw
<p>Op de hoek van de Holkerstraat en de Brink is tijdens opgravingen eind 1997 een groot aantal paalsporen gevonden van een laatmiddeleeuwse boerderij met bijgebouwen....
Dure windkracht
<p>Al vroeg hebben de hertogen van Gelre door dat op allerlei zaken belasting geheven kan worden. Voor oorlogsvoering, onder andere met de bisschop van ‘t...
Agent in ton regelde het verkeer
De verbinding Amersfoort-Zwolle (de Zuiderzeestraatweg) liep dwars door Nijkerk, via de Venestraat door de Langestraat en de Oosterstraat. Na de Tweede...
De beroemde witte toren met het mooie carillon
<p>In de tijd van de tabaksteelt levert het heffen van belasting (bijvoorbeeld op het gebruik van de Arkervaart) het ambt Nijkerk veel inkomsten op. Royale...
Ruimte voor auto's
<p>Voor het toenemende aantal auto's bleken de oude straten van Nijkerk vaak te smal. In de Oosterstraat, onderdeel van de hoofdroute Amersfoort - Zwolle, kon...
De stadspoorten van Nijkerk
<p>Nijkerk had in de Late Middeleeuwen drie (houten) stadspoorten. Op 27 maart 1413 kreeg Nijkerk stadsrechten van hertog Reijnout IV van Gelre (nu Gelderland). Hij...
Het Nijkerkse Stadhuis
De voorste vleugel van het oude Stadhuis is vermoedelijk in 1743 gebouwd, tijdens de Nijkerkse Gouden Eeuw. Dit herenhuis diende eerst als woning voor de...
Catharina de Boer, pensionhoudster voor nieuwkomers
<p>Als de Nederlandse economie in de jaren zestig bloeit, groeit de vraag naar arbeiders enorm. Om de tekorten aan te vullen worden mannen uit Spanje,...
Nijkerk bevrijd!
<p>Aan het eind van de oorlog komt Nijkerk onder ‘friendly fire’ te liggen. Het Canadese leger beschiet Nijkerk om de daar nog aanwezige Duitsers te...
Het statige Van Delenhuis
Het portret van jonkheer Van Delen. Zijn familie liet in 1703 het statige herenhuis aan de Langestraat bouwen. Volgens de overlevering dateren de twee...
Zicht op haven
<p>Uitzicht op de haven aan het eind van de negentiende eeuw, met houtzaagmolen 'De Dolphyn'. De tabaksindustrie in Nijkerk had hout nodig voor het grote...
Een nije kerk
<p>Als Ark door de zee wordt verzwolgen, groeit landinwaarts een aantal nederzettingen uit tot een echt centrum. In 1222 wordt in Nijkerk de St. Catharinakerk...
Huize De Brink, een huis met adellijke bewoners
<p>De achterzijde van Huize De Brink in 1883. Huize De Brink was het woonhuis van een adellijke familie. In het Gelders Archief in Arnhem bevindt...
De vroegere Torenstraat
<p>Na de Tweede Wereldoorlog kwamen er snel meer auto's, bussen en vrachtverkeer op de weg. De oude straten waren vaak te smal en het was...
De Postkamer
De Postkamer was voorheen het Nijkerkse postkantoor. De foto is genomen tijdens de officiële opening in 1942. Vroeger stond op de plek van 'De...
Kardinaal Alfrink
<p>Op 5 juli 1900 wordt Bernardus Johannes Alfrink geboren, aan de Holkerstraat 30 in Nijkerk. Zijn geboortehuis staat naast de katholieke kerk, waarmee zijn leven...
Welkom bij Museum Nijkerk, centrum vol historie
<p>Nijkerk is een middeleeuws stadje in Gelderland, op de grens met Utrecht. In 1413 kreeg Nijkerk stadsrechten en werden aarden wallen en houten stadspoorten gebouwd....
De stoomtrein komt door Nijkerk
<p>In de negentiende eeuw is het maken van een reis naar een andere plaats een hele onderneming, die veel tijd en geld kost. Diligences rijden...
