Stad met een gouden randje
In deze route laten bijna dertig 'Points of Interest' u beelden zien uit de geschiedenis van het historische centrum van Nijkerk.
Lees intro 
28 verhalen
Bekijk volledige kaart
De achttiende eeuw werd de Nijkerkse Gouden Eeuw. Rond 1800 was Nijkerk na Arnhem de tweede stad op de Veluwe. Er was een grote Joodse gemeenschap die veel aanzien had in Nederland. In de stad stonden een paar honderd tabaksschuren voor het drogen van de tabaksbladeren. Met deze virtuele stadswandeling stapt u in het verleden van Nijkerk.
Dit is geen uitgezette route, maar een bundeling van verhalen die zeer geschikt zijn op locatie te beleven met de website op je smartphone!
De vroegere Torenstraat
Na de Tweede Wereldoorlog kwamen er snel meer auto's, bussen en vrachtverkeer op de weg. De oude straten waren vaak te smal en het was...
De beroemde witte toren met het mooie carillon
In de tijd van de tabaksteelt levert het heffen van belasting (bijvoorbeeld op het gebruik van de Arkervaart) het ambt Nijkerk veel inkomsten op. Royale...
De stadspoorten van Nijkerk
Nijkerk had in de Late Middeleeuwen drie (houten) stadspoorten. Op 27 maart 1413 kreeg Nijkerk stadsrechten van hertog Reijnout IV van Gelre (nu Gelderland). Hij...
Kardinaal Alfrink
Op 5 juli 1900 wordt Bernardus Johannes Alfrink geboren, aan de Holkerstraat 30 in Nijkerk. Zijn geboortehuis staat naast de katholieke kerk, waarmee zijn leven...
Dure windkracht
Al vroeg hebben de hertogen van Gelre door dat op allerlei zaken belasting geheven kan worden. Voor oorlogsvoering, onder andere met de bisschop van ‘t...
Handel in eieren
In 1913 werd in Nijkerk de eerste Eierhal gebouwd. Deze Eierhal was in vergelijking met de huidige Eierhal relatief klein. Eierhandelaren konden een pakplaats huren...
De Postkamer
De Postkamer was voorheen het Nijkerkse postkantoor. De foto is genomen tijdens de officiële opening in 1942. Vroeger stond op de plek van 'De...
De hongerwinter
Tijdens de laatste acht maanden van de oorlog, van oktober 1944 tot en met mei 1945, werd het in Nijkerk erg druk. Begin oktober kwamen...
Agent in ton regelde het verkeer
De verbinding Amersfoort-Zwolle (de Zuiderzeestraatweg) liep dwars door Nijkerk, via de Venestraat door de Langestraat en de Oosterstraat. Na de Tweede...
Lokale productie van wasmachines
In een van de vroegere tabakspakhuizen van Nijkerk zijn nu verschillende bedrijven gehuisvest. Dit industriële erfgoed, in een vervallen staat geraakt, is aan het begin...
Zicht op haven
Uitzicht op de haven aan het eind van de negentiende eeuw, met houtzaagmolen 'De Dolphyn'. De tabaksindustrie in Nijkerk had hout nodig voor het grote...
Sporen uit de Middeleeuwen en de Nijkerkse Gouden Eeuw
Op de hoek van de Holkerstraat en de Brink is tijdens opgravingen eind 1997 een groot aantal paalsporen gevonden van een laatmiddeleeuwse boerderij met bijgebouwen....
De Joodse Gemeenschap van Nijkerk
Op deze plek stond van 1801 tot de Tweede Wereldoorlog de synagoge van Nijkerk. Van ongeveer 1650 tot de Tweede Wereldoorlog woonden in Nijkerk veel...
Het statige Van Delenhuis
Het portret van jonkheer Van Delen. Zijn familie liet in 1703 het statige herenhuis aan de Langestraat bouwen. Volgens de overlevering dateren de twee...
Armoede in Nijkerk
Naast de voorspoed van de Nijkerkse Gouden Eeuw kwam tegelijkertijd veel armoede voor. Arbeiders, daggelders en hun gezinnen leefden in uiterst armoedige omstandigheden.
Huize De Brink, een huis met adellijke bewoners
De achterzijde van Huize De Brink in 1883. Huize De Brink was het woonhuis van een adellijke familie. In het Gelders Archief in Arnhem bevindt...
Welkom bij Museum Nijkerk, centrum vol historie
Nijkerk is een middeleeuws stadje in Gelderland, op de grens met Utrecht. In 1413 kreeg Nijkerk stadsrechten en werden aarden wallen en houten stadspoorten gebouwd....
Een nije kerk
Als Ark door de zee wordt verzwolgen, groeit landinwaarts een aantal nederzettingen uit tot een echt centrum. In 1222 wordt in Nijkerk de St. Catharinakerk...
De maandagmorgen in Nijkerk
Eeuwenlang was het 's maandagmorgens in Nijkerk een drukte van belang. Op het Plein was een veemarkt met soms wel een paar honderd koeien, op...
Festival der Volken
De oorsprong van Nijkerk gaat terug naar de Middeleeuwen. Vanaf de negende eeuw was er continue bewoning op Nijkerks grondgebied. Ruim 1100 jaar later is...
De watersnood van 1916
De laatste keer dat Nijkerk door een grote overstroming onder water kwam te staan, was in 1916. Op de avond van 13 januari woedde er...
Tabak uit Nijkerk
De teelt van tabak begint in Nijkerk ongeveer halverwege de zeventiende eeuw. Het (sub)tropisch gewas uit Amerika is meegebracht door kolonisatoren en komt via Spanje...
Ruimte voor auto's
Voor het toenemende aantal auto's bleken de oude straten van Nijkerk vaak te smal. In de Oosterstraat, onderdeel van de hoofdroute Amersfoort - Zwolle, kon...
De stoomtrein komt door Nijkerk
In de negentiende eeuw is het maken van een reis naar een andere plaats een hele onderneming, die veel tijd en geld kost. Diligences rijden...
Herdenkingsmonument in het Van Reenenpark
Aan het eind van de oorlog kwam Nijkerk onder 'friendly fire' te liggen. Het Canadese leger beschoot Nijkerk om de daar nog aanwezige Duitsers te...
Evacuatie aan het begin van de oorlog
Nadat Duitsland Polen was binnengevallen, werd het steeds spannender of Nederland haar neutraliteit zou kunnen behouden. April 1940 bezetten de Duitsers Denemarken en Noorwegen.
Het Nijkerkse Stadhuis
De voorste vleugel van het oude Stadhuis is vermoedelijk in 1743 gebouwd, tijdens de Nijkerkse Gouden Eeuw. Dit herenhuis diende eerst als woning voor de...
Weeskinderen
Aan het begin van de zeventiende eeuw maakten besmettelijke ziektes, zoals de pest, veel slachtoffers. Met enige regelmaat verloren kinderen tijdens zo'n epidemie hun ouders...
De vroegere Torenstraat
Na de Tweede Wereldoorlog kwamen er snel meer auto's, bussen en vrachtverkeer op de weg. De oude straten waren vaak te smal en het was...
De beroemde witte toren met het mooie carillon
In de tijd van de tabaksteelt levert het heffen van belasting (bijvoorbeeld op het gebruik van de Arkervaart) het ambt Nijkerk veel inkomsten op. Royale...
De stadspoorten van Nijkerk
Nijkerk had in de Late Middeleeuwen drie (houten) stadspoorten. Op 27 maart 1413 kreeg Nijkerk stadsrechten van hertog Reijnout IV van Gelre (nu Gelderland). Hij...
Kardinaal Alfrink
Op 5 juli 1900 wordt Bernardus Johannes Alfrink geboren, aan de Holkerstraat 30 in Nijkerk. Zijn geboortehuis staat naast de katholieke kerk, waarmee zijn leven...
Dure windkracht
Al vroeg hebben de hertogen van Gelre door dat op allerlei zaken belasting geheven kan worden. Voor oorlogsvoering, onder andere met de bisschop van ‘t...
Handel in eieren
In 1913 werd in Nijkerk de eerste Eierhal gebouwd. Deze Eierhal was in vergelijking met de huidige Eierhal relatief klein. Eierhandelaren konden een pakplaats huren...
De Postkamer
De Postkamer was voorheen het Nijkerkse postkantoor. De foto is genomen tijdens de officiële opening in 1942. Vroeger stond op de plek van 'De...
De hongerwinter
Tijdens de laatste acht maanden van de oorlog, van oktober 1944 tot en met mei 1945, werd het in Nijkerk erg druk. Begin oktober kwamen...
Agent in ton regelde het verkeer
De verbinding Amersfoort-Zwolle (de Zuiderzeestraatweg) liep dwars door Nijkerk, via de Venestraat door de Langestraat en de Oosterstraat. Na de Tweede...
Lokale productie van wasmachines
In een van de vroegere tabakspakhuizen van Nijkerk zijn nu verschillende bedrijven gehuisvest. Dit industriële erfgoed, in een vervallen staat geraakt, is aan het begin...
Zicht op haven
Uitzicht op de haven aan het eind van de negentiende eeuw, met houtzaagmolen 'De Dolphyn'. De tabaksindustrie in Nijkerk had hout nodig voor het grote...
Sporen uit de Middeleeuwen en de Nijkerkse Gouden Eeuw
Op de hoek van de Holkerstraat en de Brink is tijdens opgravingen eind 1997 een groot aantal paalsporen gevonden van een laatmiddeleeuwse boerderij met bijgebouwen....
De Joodse Gemeenschap van Nijkerk
Op deze plek stond van 1801 tot de Tweede Wereldoorlog de synagoge van Nijkerk. Van ongeveer 1650 tot de Tweede Wereldoorlog woonden in Nijkerk veel...
Het statige Van Delenhuis
Het portret van jonkheer Van Delen. Zijn familie liet in 1703 het statige herenhuis aan de Langestraat bouwen. Volgens de overlevering dateren de twee...
Armoede in Nijkerk
Naast de voorspoed van de Nijkerkse Gouden Eeuw kwam tegelijkertijd veel armoede voor. Arbeiders, daggelders en hun gezinnen leefden in uiterst armoedige omstandigheden.
Huize De Brink, een huis met adellijke bewoners
De achterzijde van Huize De Brink in 1883. Huize De Brink was het woonhuis van een adellijke familie. In het Gelders Archief in Arnhem bevindt...
Welkom bij Museum Nijkerk, centrum vol historie
Nijkerk is een middeleeuws stadje in Gelderland, op de grens met Utrecht. In 1413 kreeg Nijkerk stadsrechten en werden aarden wallen en houten stadspoorten gebouwd....
Een nije kerk
Als Ark door de zee wordt verzwolgen, groeit landinwaarts een aantal nederzettingen uit tot een echt centrum. In 1222 wordt in Nijkerk de St. Catharinakerk...
De maandagmorgen in Nijkerk
Eeuwenlang was het 's maandagmorgens in Nijkerk een drukte van belang. Op het Plein was een veemarkt met soms wel een paar honderd koeien, op...
Festival der Volken
De oorsprong van Nijkerk gaat terug naar de Middeleeuwen. Vanaf de negende eeuw was er continue bewoning op Nijkerks grondgebied. Ruim 1100 jaar later is...
De watersnood van 1916
De laatste keer dat Nijkerk door een grote overstroming onder water kwam te staan, was in 1916. Op de avond van 13 januari woedde er...
Tabak uit Nijkerk
De teelt van tabak begint in Nijkerk ongeveer halverwege de zeventiende eeuw. Het (sub)tropisch gewas uit Amerika is meegebracht door kolonisatoren en komt via Spanje...
Ruimte voor auto's
Voor het toenemende aantal auto's bleken de oude straten van Nijkerk vaak te smal. In de Oosterstraat, onderdeel van de hoofdroute Amersfoort - Zwolle, kon...
De stoomtrein komt door Nijkerk
In de negentiende eeuw is het maken van een reis naar een andere plaats een hele onderneming, die veel tijd en geld kost. Diligences rijden...
Herdenkingsmonument in het Van Reenenpark
Aan het eind van de oorlog kwam Nijkerk onder 'friendly fire' te liggen. Het Canadese leger beschoot Nijkerk om de daar nog aanwezige Duitsers te...
Evacuatie aan het begin van de oorlog
Nadat Duitsland Polen was binnengevallen, werd het steeds spannender of Nederland haar neutraliteit zou kunnen behouden. April 1940 bezetten de Duitsers Denemarken en Noorwegen.
Het Nijkerkse Stadhuis
De voorste vleugel van het oude Stadhuis is vermoedelijk in 1743 gebouwd, tijdens de Nijkerkse Gouden Eeuw. Dit herenhuis diende eerst als woning voor de...
Weeskinderen
Aan het begin van de zeventiende eeuw maakten besmettelijke ziektes, zoals de pest, veel slachtoffers. Met enige regelmaat verloren kinderen tijdens zo'n epidemie hun ouders...
