Bevrijdingsroute Bemmel | Haalderen | Ressen
Lees hier over de gevolgen van de oorlog voor de burgers in Bemmel, Haalderen en Ressen.
Lees intro
18 verhalen
Bekijk volledige kaart
In het kader van 75 jaar bevrijding heeft de Historische Kring Bemmel, Haalderen en Ressen in 2020 een expositie georganiseerd over wat de oorlog teweeg heeft gebracht in het oostelijk deel van de Betuwe. Van de expositie is een route gemaakt die leidt langs plaatsen waar veel oorlogsschade was en waar vele tragedies zich hebben afgespeeld. Dit is geen uitgezette route, maar een bundeling van verhalen die zeer geschikt zijn op locatie te beleven met de website op je smartphone!
In september 1944 was Bemmel frontgebied. Op 17 september 1944 begon Operatie Market Garden. Het geallieerde doel was vanuit Nijmegen de Rijnbrug bij Arnhem te veroveren en door te stoten naar Duitsland. Hiervoor moest eerst de Waalbrug worden veroverd. Op 20 september kwam de Waalbrug volledig intact in handen van de geallieerden. In Bemmel kwamen de Britten de Duitsers tegen. Er volgden dagen van confrontaties en beschietingen. Op 26 september liep het front vast bij de rivier de Linge. Vanaf zaterdag 30 september vluchtte een groot deel van de bevolking weg uit Bemmel. Vrouwen en kinderen moesten evacueren. De Betuwse mannen bleven op het ‘Manneneiland’ om vee en goederen te bewaken.
De route geeft een indruk van wat zich toen afspeelde en wat werd aangetroffen bij terugkomst na de bevrijding in het voorjaar van 1945.
Huize Wilberma en De Roskam 1944
<p>De Dorpsstraat was vaak toneel van hevige taferelen.</p>
De Heuvel Bemmel 1944
<p>Aan de noordkant van Bemmel ligt De Heuvel, een agrarisch terrein dat 1.75m uitsteekt boven het omringende gebied. Uit archeologisch onderzoek blijkt hier een Bataafse...
Oudewei Haalderen
<p>Ook in de Oudewei werd geschoten.</p>
Van der Mondeweg Haalderen
<p>Behalve de kerk werd de Van der Mondeweg ook verder zwaar getroffen.</p>
Donatuskerk Bemmel 1944
<p>Aan de neogotische St. Donatuskerk in Bemmel werd in 1925 een spitse toren gebouwd.</p>
Rooms Katholieke Kerk Haalderen 1945
<p>In 1784 werd Haalderen bij een dijkdoorbraak bijna van de kaart gespoeld. Het duurde lang voor het dorp er weer bovenop was en begin 20e...
De bovenste steenfabriek Haalderen
<p>De uiterwaarden van Bemmel en Haalderen kennen een lange geschiedenis van steenfabrieken. In de Buitenpolder in Haalderen stonden de bovenste en de onderste steenfabriek, zo...
Kasteel De Kinkelenburg Bemmel 1944
<p>Dit oorspronkelijk middeleeuwse kasteel werd eind achttiende eeuw verbouwd tot statig herenhuis. Tot na de Tweede Wereldoorlog was het in particuliere handen.</p>
Noodgraven Ressen
<p>Als het niet mogelijk was militairen op de juiste plek te begraven, dan werden noodgraven gemaakt en noodbegraafplaatsen aangelegd.</p>
Nederlands Hervormde Kerk Ressen
<p>De Nederlands Hervormde kerk van Ressen stamt uit de 11de/12de eeuw. In de buitenmuur zitten 'zwarte bezems', te hard gebakken stenen die de kerk beschermen...
Mariaschool Bemmel 1944
<p>In de 19e eeuw werd aan de Dorpsstraat in Bemmel het eerste kerkje gebouwd dat al snel te klein bleek te zijn. Het kerkje heeft...
Meester Wierink
<p>Op het Meestersplein in Bemmel stond de jongensschool en woonde Meester Wierink met zijn gezin.</p>
Huize Het Hoog 1944
<p>Het oorspronkelijke Het Hoog stamde uit de achttiende eeuw. Het was een groot gebouw met een boerderij en enkele schuren, waaronder een brouwschuur, waar bier...
Veerhuis De Arend Bemmel 1944
<p>De Arend was vroeger veerhuis en herberg en lag bij het veer over de Waal. De weg van Nijmegen naar Arnhem liep er langs. In...
Herdenken en herinneren
<p>Bemmel heeft vier monumenten om te zorgen dat deze vreselijke oorlog niet vergeten wordt. De kapel en de tank staan op de Heuvel, het bevrijdingsmonument...
Nederlands Hervormde Kerk Bemmel 1944
<p>De Nederlands Hervormde Kerk is uit de 12e eeuw en daarmee het oudste gebouw van Bemmel. Al voor WOII was de kerk aan een opknapbeurt...
De loswal Haalderen
<p>in de Buitenpolder in Haalderen lag de loswal die bij de steenfabriek hoorde.</p>
Huize Wilberma en De Roskam 1944
<p>De Dorpsstraat was vaak toneel van hevige taferelen.</p>
De Heuvel Bemmel 1944
<p>Aan de noordkant van Bemmel ligt De Heuvel, een agrarisch terrein dat 1.75m uitsteekt boven het omringende gebied. Uit archeologisch onderzoek blijkt hier een Bataafse...
Oudewei Haalderen
<p>Ook in de Oudewei werd geschoten.</p>
Van der Mondeweg Haalderen
<p>Behalve de kerk werd de Van der Mondeweg ook verder zwaar getroffen.</p>
Donatuskerk Bemmel 1944
<p>Aan de neogotische St. Donatuskerk in Bemmel werd in 1925 een spitse toren gebouwd.</p>
Rooms Katholieke Kerk Haalderen 1945
<p>In 1784 werd Haalderen bij een dijkdoorbraak bijna van de kaart gespoeld. Het duurde lang voor het dorp er weer bovenop was en begin 20e...
De bovenste steenfabriek Haalderen
<p>De uiterwaarden van Bemmel en Haalderen kennen een lange geschiedenis van steenfabrieken. In de Buitenpolder in Haalderen stonden de bovenste en de onderste steenfabriek, zo...
Kasteel De Kinkelenburg Bemmel 1944
<p>Dit oorspronkelijk middeleeuwse kasteel werd eind achttiende eeuw verbouwd tot statig herenhuis. Tot na de Tweede Wereldoorlog was het in particuliere handen.</p>
Noodgraven Ressen
<p>Als het niet mogelijk was militairen op de juiste plek te begraven, dan werden noodgraven gemaakt en noodbegraafplaatsen aangelegd.</p>
Nederlands Hervormde Kerk Ressen
<p>De Nederlands Hervormde kerk van Ressen stamt uit de 11de/12de eeuw. In de buitenmuur zitten 'zwarte bezems', te hard gebakken stenen die de kerk beschermen...
Mariaschool Bemmel 1944
<p>In de 19e eeuw werd aan de Dorpsstraat in Bemmel het eerste kerkje gebouwd dat al snel te klein bleek te zijn. Het kerkje heeft...
Meester Wierink
<p>Op het Meestersplein in Bemmel stond de jongensschool en woonde Meester Wierink met zijn gezin.</p>
Huize Het Hoog 1944
<p>Het oorspronkelijke Het Hoog stamde uit de achttiende eeuw. Het was een groot gebouw met een boerderij en enkele schuren, waaronder een brouwschuur, waar bier...
Veerhuis De Arend Bemmel 1944
<p>De Arend was vroeger veerhuis en herberg en lag bij het veer over de Waal. De weg van Nijmegen naar Arnhem liep er langs. In...
Herdenken en herinneren
<p>Bemmel heeft vier monumenten om te zorgen dat deze vreselijke oorlog niet vergeten wordt. De kapel en de tank staan op de Heuvel, het bevrijdingsmonument...
Nederlands Hervormde Kerk Bemmel 1944
<p>De Nederlands Hervormde Kerk is uit de 12e eeuw en daarmee het oudste gebouw van Bemmel. Al voor WOII was de kerk aan een opknapbeurt...
De loswal Haalderen
<p>in de Buitenpolder in Haalderen lag de loswal die bij de steenfabriek hoorde.</p>
