Gemaakt in Gelderland
Ontdek de maakindustrie van Gelderland.
Lees intro
31 verhalen
Bekijk volledige kaart
In de zomer van 2015 stond Gelderland in het teken van 'Gemaakt in Gelderland': een erfgoedfestival dat de Gelderse maakindustrie in de schijnwerpers plaatste. Er werd aandacht besteed aan zowel de geschiedenis als de actualiteit van de grote thema’s uit de maakindustrie zoals hout, papier, metaal, baksteen, textiel en voedsel.
In het kader van dit erfgoedfestival werden verhalen verzameld die na afloop van dit festival bewaard blijven op mijnGelderland.
Het leven op een stoomgemaal
<p>Leo Greep (1933) is de zoon van een machinist. Hij heeft zijn kinderjaren op twee verschillende stoomgemalen in het land van Maas en Waal doorgebracht....
De wortels van tabak in de Gelderse bodem
<p>Aan het begin van de zeventiende eeuw werd de Zuid-Amerikaanse tabaksplant voor het eerst in Nederland geteeld. Ook in de Gelderse grond schoot de plant...
Asbestona, een uitkomst voor vissers
<p>We weten tegenwoordig allemaal dat asbest een gevaarlijke stof is. Inademen kan leiden tot verschillende longziektes, waaronder kanker. Desondanks is asbest jarenlang een belangrijk onderdeel...
Ambacht en industrie in Gelderland
<p>Het spreidingspatroon van de Gelderse maakindustrie gaat soms al ver terug. Vaak had de oorspronkelijke vestiging te maken met de aanwezigheid van grondstoffen of energiebronnen...
Gazelle: Koninklijk op vele manieren
<p>Tegenwoordig is fietsen kinderspel. De eenentwintigste eeuw heeft ons kennis laten maken met de elektrische fiets. Deze zogenaamde e-bike geeft trapondersteuning tot ongeveer 25 kilometer...
Vastgebakken in het Gelderse landschap
<p>Bakstenen en Gelderland. Deze twee zaken zijn met elkaar verbonden door de grote rivieren die door de provincie stromen. Beide rivieren leveren de grondstof voor...
IJzerproductie in de Oude IJsselstreek
<p>In de bodem van Oost-Nederland komt veel ijzeroer voor van hoge kwaliteit. Om kwalitatief hoogwaardig ijzer te kunnen maken is echter meer nodig. Zoals kalksteen,...
Landmeters bij de opticien
<p>Iedereen die vanaf het station van Arnhem de bus neemt zal de naam Holsboer Optometrie wel eens hebben gezien. Heel wat minder mensen zullen aan...
41 jaar houtteelt van Het Nationale Park De Hoge Veluwe
<p>Richard van de Vegte werkt sinds zijn tienerjaren als medewerker bij Het Nationale Park De Hoge Veluwe. Het hout dat in het park wordt gezaagd...
Special Gemaakt in Gelderland
<p>In 2015 vond het erfgoedfestival Gemaakt in Gelderland plaats. Bij het erfgoedfestival werden verhalen verzameld en gepubliceerd op de website van het festival.</p>
Van Arnhemse kunstzijdefabriek naar miljardenbedrijf
<p>De ENKA is waarschijnlijk één van de bekendste voorbeelden uit de Gelderse maakindustrie. De restanten van het imposante fabrieksgebouw aan het spoor bij Ede-Wageningen maken...
Fietsprovincie Gelderland
<p>‘Spring maar achterop bij mij, achterop mijn fiets’. Gers Pardoel zong het al: Nederland is een fietsland. In Amsterdam wordt er dagelijks meer dan twee...
Touwslagerij Steenbergen Gorssel
<p>In touwslagerij Steenbergen te Gorssel wordt de familietraditie voortgezet en het oude ambacht – hoewel niet helemaal als vroeger – nog steeds uitgeoefend.</p>
Van bibliothecaris tot klavecimbelbouwer
<p>Jan Kalsbeek maakte een bijzondere carrièreswitch. Hij ruilde zijn werk als bibliothecaris in voor het vak van klavecimbelbouwen. Met behulp van vrienden, tekeningen en boeken...
Een bron van warmte
<p>Innovatieve cv-ketels, stille ventilatie en boilers op zonne-energie lijken meer iets van de toekomst dan van het verleden. Toch zijn deze producten onderdeel van het...
Hans Morren vertelt over zijn ervaringen bij Koninklijke Gazelle
<p>Hans Morren ging op zijn viertiende werken in de gereedschapmakerij van de Gazelle fabriek. Tijdens deze arbeidsintensieve uren heeft hij veel geleerd over de productie...
Langman touw: historisch innovatief
<p>Italiaanse designertassen, een Singaporees hotel en gigantische Hollywoodproducties als Pirates of the Caribbean en The Hobbit. Wat hebben ze met elkaar gemeen? Het antwoord op...
Parijs aan de Rijn?
<p>Haute Couture en high fashion. Mode is zo hip dat er niet eens een degelijk Nederlands woord voor is. Hebben we in Nederland een echte...
Gezonder dan water
<p>Bier wordt al eeuwen gebrouwen. In de Middeleeuwen was bier vaak een gezondere keuze dan het vervuilde drinkwater. Het werd daarom dagelijks door jong en...
Jan Krook en de chocoladefabriek
<p>In 1933 vestigde N.V. Zaanlandsche Cacaofabriek v/h Teun Olij en Comp. (T.O.C.) zijn zoetafdeling in Nijkerk. Na de oorlog kwam ook de cacaofabriek van de...
Smid Willem Oldenhave vertelt over het ambacht
<p>In de jaren vijftig van de twintigste eeuw kocht Willem Oldenhave’s vader een smederij. Werken met ijzer werd Willem dus met de paplepel ingegoten. De...
Een leven lang liefde voor stenen
<p>Willie Derks uit Druten (81) was 14 toen hij voor het eerst ging werken. Achter de boeken zitten was niks voor hem, hij wilde de...
Papierproductie op de Veluwe
<p>In eerste instantie zal de Veluwe niet snel geassocieerd worden met industrie. Toch speelt het natuurgebied al sinds de zestiende eeuw een grote rol in...
Spanning stijgt in Nijmegen
<p>Tegenwoordig heeft iedereen spanning nodig. Sterker nog, we kunnen haast niet meer zonder. Dit is niet het soort spanning dat je voelt als je in...
Werken in de zuivelfabriek
<p>Wim Teerink (1939) woont buiten Halle op een oude boerderij. Hij barst van de verhalen over de periode dat hij werkte voor Zuivelfabriek Erica in...
De laatste tabakskerver van Gelderland
<p>In 1894 begon de heer G. Wijers jr. een tabakskerverij achter zijn sigarenwinkel. Op 1 januari 1900 werd het bedrijf overgenomen door de heer Wietze...
Culemborgse sigaren voor Winston Churchill
<p>In de tweede helft van de negentiende eeuw zorgde nijverheid voor de meeste werkgelegenheid in Culemborg. De jaren rond 1880 werden gekenmerkt door de opkomst...
Een dorp van rubberarbeiders
<p>De manier waarop arbeiders in het verleden woonden en leefden is tegenwoordig wellicht lastig voor te stellen. De herinnering aan het arbeidersleven is in de...
Zoet goed
<p>De fruitteelt in Gelderland kent een lange geschiedenis die teruggaat tot in de Romeinse tijd. Alhoewel het rivierengebied tegenwoordig nog steeds bekend staat om haar...
De oorlog bracht voorspoed
<p>Innovatie op het gebied van scheepsbouw gaat enorm snel. Er zijn al schepen die harder varen dan 100 kilometer per uur. Twee eeuwen geleden ging...
Het leven op een stoomgemaal
<p>Leo Greep (1933) is de zoon van een machinist. Hij heeft zijn kinderjaren op twee verschillende stoomgemalen in het land van Maas en Waal doorgebracht....
De wortels van tabak in de Gelderse bodem
<p>Aan het begin van de zeventiende eeuw werd de Zuid-Amerikaanse tabaksplant voor het eerst in Nederland geteeld. Ook in de Gelderse grond schoot de plant...
Asbestona, een uitkomst voor vissers
<p>We weten tegenwoordig allemaal dat asbest een gevaarlijke stof is. Inademen kan leiden tot verschillende longziektes, waaronder kanker. Desondanks is asbest jarenlang een belangrijk onderdeel...
Ambacht en industrie in Gelderland
<p>Het spreidingspatroon van de Gelderse maakindustrie gaat soms al ver terug. Vaak had de oorspronkelijke vestiging te maken met de aanwezigheid van grondstoffen of energiebronnen...
Gazelle: Koninklijk op vele manieren
<p>Tegenwoordig is fietsen kinderspel. De eenentwintigste eeuw heeft ons kennis laten maken met de elektrische fiets. Deze zogenaamde e-bike geeft trapondersteuning tot ongeveer 25 kilometer...
Vastgebakken in het Gelderse landschap
<p>Bakstenen en Gelderland. Deze twee zaken zijn met elkaar verbonden door de grote rivieren die door de provincie stromen. Beide rivieren leveren de grondstof voor...
IJzerproductie in de Oude IJsselstreek
<p>In de bodem van Oost-Nederland komt veel ijzeroer voor van hoge kwaliteit. Om kwalitatief hoogwaardig ijzer te kunnen maken is echter meer nodig. Zoals kalksteen,...
Landmeters bij de opticien
<p>Iedereen die vanaf het station van Arnhem de bus neemt zal de naam Holsboer Optometrie wel eens hebben gezien. Heel wat minder mensen zullen aan...
41 jaar houtteelt van Het Nationale Park De Hoge Veluwe
<p>Richard van de Vegte werkt sinds zijn tienerjaren als medewerker bij Het Nationale Park De Hoge Veluwe. Het hout dat in het park wordt gezaagd...
Special Gemaakt in Gelderland
<p>In 2015 vond het erfgoedfestival Gemaakt in Gelderland plaats. Bij het erfgoedfestival werden verhalen verzameld en gepubliceerd op de website van het festival.</p>
Van Arnhemse kunstzijdefabriek naar miljardenbedrijf
<p>De ENKA is waarschijnlijk één van de bekendste voorbeelden uit de Gelderse maakindustrie. De restanten van het imposante fabrieksgebouw aan het spoor bij Ede-Wageningen maken...
Fietsprovincie Gelderland
<p>‘Spring maar achterop bij mij, achterop mijn fiets’. Gers Pardoel zong het al: Nederland is een fietsland. In Amsterdam wordt er dagelijks meer dan twee...
Touwslagerij Steenbergen Gorssel
<p>In touwslagerij Steenbergen te Gorssel wordt de familietraditie voortgezet en het oude ambacht – hoewel niet helemaal als vroeger – nog steeds uitgeoefend.</p>
Van bibliothecaris tot klavecimbelbouwer
<p>Jan Kalsbeek maakte een bijzondere carrièreswitch. Hij ruilde zijn werk als bibliothecaris in voor het vak van klavecimbelbouwen. Met behulp van vrienden, tekeningen en boeken...
Een bron van warmte
<p>Innovatieve cv-ketels, stille ventilatie en boilers op zonne-energie lijken meer iets van de toekomst dan van het verleden. Toch zijn deze producten onderdeel van het...
Hans Morren vertelt over zijn ervaringen bij Koninklijke Gazelle
<p>Hans Morren ging op zijn viertiende werken in de gereedschapmakerij van de Gazelle fabriek. Tijdens deze arbeidsintensieve uren heeft hij veel geleerd over de productie...
Langman touw: historisch innovatief
<p>Italiaanse designertassen, een Singaporees hotel en gigantische Hollywoodproducties als Pirates of the Caribbean en The Hobbit. Wat hebben ze met elkaar gemeen? Het antwoord op...
Parijs aan de Rijn?
<p>Haute Couture en high fashion. Mode is zo hip dat er niet eens een degelijk Nederlands woord voor is. Hebben we in Nederland een echte...
Gezonder dan water
<p>Bier wordt al eeuwen gebrouwen. In de Middeleeuwen was bier vaak een gezondere keuze dan het vervuilde drinkwater. Het werd daarom dagelijks door jong en...
Jan Krook en de chocoladefabriek
<p>In 1933 vestigde N.V. Zaanlandsche Cacaofabriek v/h Teun Olij en Comp. (T.O.C.) zijn zoetafdeling in Nijkerk. Na de oorlog kwam ook de cacaofabriek van de...
Smid Willem Oldenhave vertelt over het ambacht
<p>In de jaren vijftig van de twintigste eeuw kocht Willem Oldenhave’s vader een smederij. Werken met ijzer werd Willem dus met de paplepel ingegoten. De...
Een leven lang liefde voor stenen
<p>Willie Derks uit Druten (81) was 14 toen hij voor het eerst ging werken. Achter de boeken zitten was niks voor hem, hij wilde de...
Papierproductie op de Veluwe
<p>In eerste instantie zal de Veluwe niet snel geassocieerd worden met industrie. Toch speelt het natuurgebied al sinds de zestiende eeuw een grote rol in...
Spanning stijgt in Nijmegen
<p>Tegenwoordig heeft iedereen spanning nodig. Sterker nog, we kunnen haast niet meer zonder. Dit is niet het soort spanning dat je voelt als je in...
Werken in de zuivelfabriek
<p>Wim Teerink (1939) woont buiten Halle op een oude boerderij. Hij barst van de verhalen over de periode dat hij werkte voor Zuivelfabriek Erica in...
De laatste tabakskerver van Gelderland
<p>In 1894 begon de heer G. Wijers jr. een tabakskerverij achter zijn sigarenwinkel. Op 1 januari 1900 werd het bedrijf overgenomen door de heer Wietze...
Culemborgse sigaren voor Winston Churchill
<p>In de tweede helft van de negentiende eeuw zorgde nijverheid voor de meeste werkgelegenheid in Culemborg. De jaren rond 1880 werden gekenmerkt door de opkomst...
Een dorp van rubberarbeiders
<p>De manier waarop arbeiders in het verleden woonden en leefden is tegenwoordig wellicht lastig voor te stellen. De herinnering aan het arbeidersleven is in de...
Zoet goed
<p>De fruitteelt in Gelderland kent een lange geschiedenis die teruggaat tot in de Romeinse tijd. Alhoewel het rivierengebied tegenwoordig nog steeds bekend staat om haar...
De oorlog bracht voorspoed
<p>Innovatie op het gebied van scheepsbouw gaat enorm snel. Er zijn al schepen die harder varen dan 100 kilometer per uur. Twee eeuwen geleden ging...
