Arend van Curler

In 1621 bezet de WIC een stuk land in Noord-Amerika, en sticht er een kolonie: Nieuw-Nederland. Ook andere Europese landen doen dit. Ze beconcurreren en bevechten elkaar, en betrekken de oorspronkelijke bewoners van Amerika in hun strijd. Ook nemen ze onbekende besmettelijke ziektes mee uit Europa. Naar schatting overleeft slechts tien procent van de bevolking die al millennialang in Amerika leeft de eeuwen van kolonisatie.

De WIC verscheept tot slaaf gemaakte Afrikanen naar Nieuw-Nederland (en andere kolonies) en laat ze daar gedwongen werken om de kolonie winstgevend te kunnen maken. In deze trans-Atlantische slavenhandel verschepen Europese slavenhandelaren tussen de vijftiende en negentiende eeuw in totaal ongeveer 12 miljoen tot slaaf gemaakten, van wie 600.000 op Nederlandse schepen. Ook Arend van Curler en zijn vrouw hebben een Afrikaanse ‘huisslaaf’; hij krijgt de naam Bassie Pieterse.

In 1662 gaat Arend van Curler samen met andere kolonisten wonen aan de rivier de Mohawk, een zijtak van de Hudson. Hier handelen ze met de Mohawks in beverhuiden, en later richten ze zich op landbouw. De nederzetting groeit uit tot de huidige plaats Schenectady (een verbastering van het Mohawkse ‘skahnéhtati’: voorbij de pijnbomen).

Leestips:

• Janny Venema, ‘Arent van Curler: een Nijkerker held in de Nieuwe Wereld’, in: Joris van Eijnatten, Fred van Lieburg en Hans de Waardt (eds.), Heiligen of helden. Opstellen voor Willem Frijhoff (Amsterdam: Uitgeverij Bert Bakker, 2007) 183-197.
• A.J.F. van Laer, archivist (ed.), Van Rensselaer Bowier Manuscripts – being the letters of Kiliaen van Rensselaer, 1630-1643, and other documents relating to the colony of Rensselaerswyck (Albany: New York State Library, 1908). (Ter inzage in het kenniscentrum van Museum Nijkerk.)
• Russell Shorto, Nieuw Amsterdam. Eiland in het hart van de wereld (Amsterdam: Forum, 2004).

Rechten

Museum Nijkerk, CC-BY-NC