Was het oecumene? Was het vrijzinnig protestantisme? Was het christen-socialisme? Of was het dat allemaal, wat een groep Leidse theologiestudenten in 1908 aantrok bij de Quakers op het landgoed Woodbrooke in Engeland? Hoe dan ook: zoiets wilden zij ook in Nederland.
Dus richtten zij de ‘Vereeniging van Oud-Woodbrookers in Holland’ op. Zij wilden, net als op Woodbrooke, mensen met verschillende levensbeschouwingen bijeen brengen en via ontmoeting en gesprek tot persoonlijke verdieping komen. Dat was in de toenmalige Nederlandse sfeer van verzuiling ongekend.
Het idee had de sympathie van Jonkvrouwe Justine Van Heeckeren van Kell van kasteel Ruurlo. Zij stelde een stuk hei op de Kale berg beschikbaar voor de bouw van een kapel, of liever 'lezingenzaaltje' voor cursussen en bijeenkomsten. En in 1924 werd het Woodbrookershuis zelf, het hoofdgebouw van het centrum gebouwd naar ontwerp van de bekende Lochemse architect Postel.
De inmiddels 'Vereniging Woodbrookers Barchem' maakte rondom de Tweede Wereldoorlog haar bloeiperiode door. Zij stond in die periode aan de wieg van de zogeheten ‘doorbraak’. Vanuit een vrijzinnig-protestantse achtergrond ging de vereniging als eerste in Nederland de dialoog aan met geïnteresseerden uit de joodse en later ook de rooms-katholieke en humanistische gemeenschap. Daarmee werden de Woodbrookers pioniers van de oecumene.
Maar de doorbraak betrof ook het politieke leven. Onder leiding van dominee Willem Banning, directeur van het Woodbrookershuis, traden voor het eerst mensen met een christelijke levensovertuiging toe tot de Partij van de Arbeid, die kort na de oorlog werd opgericht.
Het conferentieoord met slaaphuisjes, zoals het ooit was opgezet, verloor allengs zijn allure en aantrekkelijkheid. En voor de vereniging bleken de eindjes steeds moeilijker aan elkaar te knopen. De oplossing lag in een sprong naar voren: huisjes en hoofdgebouw werden grondig vernieuwd en werden als 'Landgoedhotel Woodbrooke' voor iedereen toegankelijk.
De Vereniging Woodbrookers Barchem organiseert intussen nog steeds weekendcursussen waarin het accent ligt op vraagstukken van levensbeschouwing, cultuur, ethiek en filosofie. De doelstelling van de vereniging luidt: ''Door onderlinge ontmoeting, in een geest van openheid, religieuze verbondenheid en maatschappelijke betrokkenheid, bij te dragen aan persoonlijke verdieping en aan bezinning op de maatschappelijke verantwoordelijkheid''.
Zie ook de websites van HG Lochem Laren Barchem & De Elf Marken.
Wout Klein 2021, CC-BY-NC-SA
Lochem
Geloof
1900-1950
Lochem
Achterhoek