Jac. Gazenbeek en zijn Veluwe

Hij werd geboren te Ede, en na enige omzwervingen vond hij uiteindelijk zijn bestemming in Lunteren. Jac. vanaf 1950 tot zijn overlijden in 1975 aan de Boslaan te Lunteren in de prachtige villa Boeckenrode, die helaas ten prooi viel aan de slopershamer.

Veelzijdige carrière 

Hij was onderwijzer, journalist en hoofdredacteur van de Edesche Courant, maar werd bekend als schrijver, die ook fotografeerde en zijn omzwervingen en ontmoetingen met markante Veluwse persoonlijkheden vastlegde voor latere generaties.

In 1925 kwam zijn eerste boek uit: Gelderland. Hierin beschreef hij zijn eigen ervaringen en indrukken. Dit boekje betekende het begin van zijn carrière als zelfstandig schrijver. Vele publicaties zouden volgen.

Reisgids Veluwe

In 1938 verscheen zijn boek Het wilt en bijster landt van Veluwen. De titel werd ontleend aan een uitspraak van de Hertog van Gelre uit de vijftiende eeuw. Dit boek werd een bijzondere reisgids van de Veluwe, maar gaf ook aan welke veranderingen er hadden plaatsgevonden op de Veluwe. Gelukkig was er nog veel wat behouden was gebleven. Gazenbeek wilde dat vastleggen voordat het helemaal zou verdwijnen.

Hij zette zich persoonlijk in voor het behoud van waardevolle elementen in het landschap zoals o.a. de slaperdijk bij Renswoude en de Doesburgermolen bij Ede. En hij verzette zich tegen de asfaltering van de oude Hessenweg bij Lunteren.

Koninklijke onderscheiding

Voor zijn gehele oeuvre kreeg Jac. Gazenbeek op 28 april 1966 een koninklijke onderscheiding. Hij werd benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau. Meerdere publicaties volgden en hij zette zich in voor Kunst en Cultuur en ging zich ook bezighouden met oude monumenten in Ede. Wat hem zeer aan het hart ging, was dat de Hessenweg bij Lunteren in 1971 werd geasfalteerd. Hij liet weten dit zeer te betreuren. Een karakteristiek stukje Veluwse historie verdween voorgoed.

Op 30 oktober 1974 werd Jac. Gazenbeek 80 jaar. De burgemeester van Ede, J. Slot, bracht met zijn vrouw een bezoek aan huize Gazenbeek om hem te feliciteren. Daarnaast kwamen veel kennissen op bezoek en kwamen met bloemen zwaaiende kinderen langs van de Jac. Gazenbeekschool.

Overlijden Gazenbeek

De gezondheid van Gazenbeek ging steeds meer achteruit en op 26 januari 1975 overleed hij, 80 jaar oud. De vele bloemen die bij zijn crematie voor hem waren meegebracht, werden zoals hij verzocht had, gebracht naar het monument voor de Nederlandse verzetsstrijders in Ede als eerbetoon aan zijn vele kameraden die gevallen waren in de Tweede Wereldoorlog.

Rechten

Museum Lunteren, CC-BY-NC