Een gebrandschilderd bevrijdingsraam

Afbeelding van de brandende stad

Op het raam is de Bijbelse figuur Simon de Zeloot te zien en bewoners die een veilig heenkomen zoeken in een grot met daarboven de verwoesting van Jeruzalem afgebeeld. In het midden van de raam staat de tekst 'Hier zal geen steen op de andere blijven' uit Mattheüs 24, vers 2. De uitbeelding van de brandende stad en de vlucht voor oorlogsgeweld staan symbool voor het verwoeste Arnhem.

Herkomst

Het raam was oorspronkelijk aangebracht in de Keine St. Eusebiuskerk aan het Nieuwe Plein. In de tweede wereldoorlog werden tijdens de Slag om Arnhem vrijwel alle gebrandschilderde ramen van deze kerk vernietigd. De Arnhemse 'stadsglazenier' Joop Janssen (1914-1993) kreeg in 1947 de opdracht om de nieuwe ramen voor de Kleine St. Eusebiuskerk te maken. Joop leerde de kunst van het glazeniers in Arnhem op de Middelbare School voor Kunst en Kunstnijverheid. Hij maakte in 1957 het apostelraam van Simon de Zeloot. De afbeelding met de brandende stad werd al snel gezien als een symbool van het verwoeste Arnhem. Eind jaren 60 werd de Kleine St. Eusebiuskerk wegens teruglopend kerkbezoek gesloten en in 1990 gesloopt.

Restauratie

Door inspanningen van diverse partijen kon het monumentale gebrandschilderde raam van de Kleine Eusebiuskerk gered worden. Het raam werd gedemonteerd en tijdelijk opgeslagen. De Arnhemse glazenier Bas Beckers zorgde voor de restauratie en maakte het raam passend voor de Eusebiuskerk, waardoor het in de Annakapel geplaatst kon worden.

Oorlogsmonument

Het herdenkingsraam dient als gedenkplaats waar men stil kan staan bij de omgekomen burgers tijdens de Slag om Arnhem en de grote verwoesting die de Grote Kerk trof. Bij de vijftigste herdenking van de Slag om Arnhem in 1994 werd dit kunstwerk onthuld. Het raam wordt het ‘Bevrijdingsraam’ genoemd en is een oorlogsmonument.

Rechten

Pauline Zwetheul, CC-BY