Van boerderij naar huishoudschool naar verpleging

Boerderij

‘Mijn moeder molk de koeien. Vader had bronchitis. Hij voerde de varkens en kippetjes. Alle kinderen hielpen met melken en voeren. In de boerderij was eerst een halletje, daarachter de woonkeuken en een grote keuken. Moeder kookte op een elektrisch fornuis. Er stond een grote tafel waar we aan aten. Je keek zo op de Lochemseweg. We sliepen boven. Eerst had je een opkamer waar twee meisjes sliepen, met de kelder eronder. Boven was een kamertje waar mijn broer sliep. Dan de slaapkamer van vader en moeder.

Kunstschaatsen op televisie

We speelden met de buurkinderen 's avonds verstoppertje in de hooiberg. Op zondag liep ik graag met een vriendin de weilanden in. We plukten bloemen. "Wat is dat voor bloem en wat is dat voor bloem?" zeiden we dan tegen elkaar. Televisie hadden wij niet, maar de buren wel. Daar keken we naar het kunstschaatsen van Sjoukje Dijkstra en Joan Haanappel. Dat vonden we hartstikke leuk! Later ontmoetten we andere jongelui op het Oranjefeest. Dan wilden jongens je naar huis brengen, maar ik vond daar nooit wat aan, gek hè?

‘Vreemde talen lagen me meer’

We liepen al spelend in een half uur naar school. We gingen over de kamp naar de Vordenseweg en langs het Graffel naar school. Tussen de middag bleven we over. Later ging ik naar de huishoudschool, maar dat ik vond het niet zo leuk. Vreemde talen lagen me meer. Ik heb mijn avondschooldiploma gehaald tussen mijn vijftiende en achttiende. Engels en Duits vond ik leuk. Ik bracht wel eens iets naar iemand in Warnsveld. Zij hadden een centrifuge. Dat was het eerste mooie moeilijke woord dat ik leerde.

Oorlog

De oorlog kwam bij ons thuis weinig ter sprake. Mijn vader was kort gemobiliseerd. Bij ons is nooit echt wat gebeurd. Wel kwamen mensen eten vragen. Familie uit Velp en Arnhem logeerde na september 1944 bij ons. Op de lagere school vertelde meester Dijkman hoe er bij het meestershuis en de Loöer Enkweg gevochten is. Op het Graffel vielen slachtoffers. Thuis herdachten we 4 en 5 mei en volgden we de landelijke herdenking via de radio.

Verdriet in de buurt

Toen ik van schoolreisje terug kwam zat ome Jan Palsenberg heel zielig langs de weg. Hij was ineens grijs geworden. Gonnie en Ferry waren verdronken in een draaikolk in de Berkel. Ze waren twaalf en veertien. Dat maakte enorme indruk.

‘Je moet toch wat anders gaan doen’

Mijn vader werd psychisch ziek toen ik vijftien was. Ik kon mijn vader goed kalmeren. Op de boerderij hielpen we allemaal mee: het was hectisch. Bij de ruilverkaveling hebben mijn ouders alles verkocht. Vanuit het saneringsfonds kregen ze levenslang een uitkering. Ze verhuisden naar Warnsveld en hun leven werd makkelijker. Toen dacht ik: ‘Je moet toch wat anders gaan doen.’ Ik ben de verpleging in gegaan, omdat ik wist dat ik goed voor vader kon zorgen. Het was leren en geld verdienen tegelijk. Mijn vader overleed op zijn drieënzestigste. Moeder woonde tien jaar alleen. Op haar zeventigste ging ze naar het bejaardenhuis.’

Voor ‘Een nieuwe tijd! Wederopbouw in de Achterhoek’ vertellen (oud)-inwoners over opgroeien, werken en wonen in de Achterhoek in de periode 1940-1965. Dit verhaal over Henny Hamer-Jansen is geschreven door Hanneke Kuperus-Slijper, op basis van een oral history-interview afgenomen door Hanneke Kuperus-Slijper in oktober 2019. Dit verhaal is geredigeerd door Lisanne Vroomen.

Rechten

Hanneke Kuperus-Slijper, CC-BY