Grote Kerk

Door toedoen van onvoorzichtige loodgieters brandde de Grote Kerk, een Waterstaatskerk, die hier voorheen stond en bovendien een cadeau was geweest van Koning Willem I, in 1890 helemaal af.

De loodgieters waren bezig onderhoudswerkzaamheden, maar wilden een begrafenis van een kennis op de tegenover gelegen begraafplaats bijwonen. Ze lieten het toezicht over aan een leerling, die stiekem ook even naar de begrafenis ging kijken, waarna waarschijnlijk wat vonken en de harde wind hun werk deden.

Soap

Deze kerk moest worden vervangen en er werd door de kerkvoogden een ontwerpwedstrijd uitgeschreven. Het project mocht niet meer dan 170.000 gulden kosten. De wedstrijd liep uit op een soap, want de vakjury, bestaande uit drie ervaren architecten, koos voor het ontwerp van Paul du Rieu, maar de kerkvoogden voor het ontwerp van Jan Verheul. Uiteindelijk werd Nederlands bekendste kerkenbouwer, Pierre Cuypers, om een onafhankelijk oordeel gevraagd en hij koos voor het ontwerp van Hendrik Petrus Berlage.

Eerste steen

De kerkvoogden hielden, ondanks alle deskundige aanbevelingen, voet bij stuk en Verheul ontwierp de Nieuwe Grote Kerk. Chris Wegerif mocht deze in de hoedanigheid van aannemer realiseren en Gerrit de Zeeuw was opzichter. Op 16 juli 1891 werd de eerste steen gelegd door Koningin Wilhelmina, onder het toeziend oog van Koningin-Regentes Emma. Bij de bouw werden er grote hoeveelheden bakstenen gebruikt van de afgebrande kerk. In 1892 werd de nieuwe kerk in gebruik genomen.

In CODA Archief bevindt zich het archief van de Hervormde Gemeente Apeldoorn en Het Loo 1707-1988.