Scheepvaart op de Oude IJssel

Voor de scheepvaart naar Bocholt vroeg Doesburg in 1594 octrooi aan bij de Staten van Gelderland. Doesburg kreeg octrooi en mocht tol gaan heffen om de bevaarbaarheid van de rivier te verbeteren.

Klacht over Keppel

De heer van Anholt klaagde in 1638 omdat een schuit met vaten wijn bij Keppel strandde. Het kwam tot een proces waarbij Keppel aangaf dat de octrooihouder voor de bevaarbaarheid moest zorgen. Het Hof veroordeelde Keppel zijn molen zo te maken dat de scheepvaart niet werd belemmerd. Pas in 1763 kwam er een schutsluis en een ophaalbrug bij Keppel. De bevaarbaarheid van de rivier werd hierdoor bij Keppel verbeterd maar bleef verder slecht. Doesburg zag nu toch mogelijkheden voor een beurtvaart naar Doetinchem. De steden schaften samen een schip aan maar de exploitatie bleek niet lonend. In de 18e en 19e eeuw maakte hoofdzakelijk de ijzerindustrie gebruik van de Oude IJssel. In 1772 voeren er zelfs voor een ijzergieterij in Bocholt nog diverse aken met ijzerwaren.

Overladen

Een belemmering voor de scheepvaart was dat de schepen niet rechtstreeks op de IJssel konden komen. De lading moest bij Doesburg worden overgeladen. De oprichting van het waterschap in 1880 zou leiden tot aanzienlijke verbeteringen. Door kanalisatie en aanleg van sluizen kwamen er nieuwe mogelijkheden voor de scheepvaart. In 1919 begon de beurtvaart van Tieleman vanaf Doetinchem op Amsterdam en Rotterdam. Deze beurtvaart stopte in 1940.

Ondiep

De scheepvaart over de Oude IJssel bleef gering van omvang. Het waterschap gaf aan dat dit kwam door onvoldoende diepte in tijden van droogte en vroeg om gelden voor verbetering. In 1937 adviseerde de Commissie Patijn de regering echter geen gelden uit te geven voor verbetering van de scheepvaart over de Oude IJssel. Grote werkloosheid zorgde er echter voor dat tussen 1940 en 1956 honderden mensen in het kader van de werkverschaffing zorgden voor verbetering. Het resultaat was dat schepen tot 500 ton tot Ulft konden varen.

Natuur en recreatie

In 2003 werd een overeenkomst gesloten voor het ontwikkelen van de ecologische  verbindingszone Oude IJssel. De rivier koppelt natuurgebieden aan elkaar. De rivieroevers zijn inmiddels natuurvriendelijk gemaakt door bijvoorbeeld bredere rietkragen. Tevens werd besloten het recreatief medegebruik van de rivier te verbeteren. Langs de oever van de Oude IJssel en Aastrang worden fietspaden aangelegd die het uiteindelijk mogelijk moeten maken langs het water van Doesburg naar Bocholt te fietsen.

Dit verhaal is onderdeel van de canon van Doetinchem. Het volgende venster is hier te vinden.

Literatuur:
Ir. R. Ver Loren van Themaat, De oude IJssel de veelzijdige rol van het water, 1966
J.G. Vos en G.J.B. Stork, Het land van de Oude IJssel en zijn waterschap, 1980