Gelderlanders over Grenzen
Zo lang er grenzen zijn, worden ze door mensen overschreden. Dat geldt ook voor het gebied dat nu Gelderland is. Het komen en gaan van mensen heeft uiteenlopende redenen: op zoek naar werk, in de hoop op een beter leven, om te schuilen voor gevaar, vanwege de liefde of op zoek naar avontuur. Gelderlanders over Grenzen laat zien dat het grens overschrijden van grenzen van alle tijden en plaatsen is.
In het kader van het Erfgoedfestival 2018 werden deze verhalen verzameld.
Als mensen gegroeid
Arno is bewaker in het asielzoekerscentrum waar hij de zwangere Zainab ontmoet. Na haar vlucht uit Somalië heeft zij nergens een thuis. Maar samen met...
Nobelprijswinnaar in Apeldoorn
Wilhelm Conrad Röntgen is afkomstig uit het Duitse Remscheid. Als hij drie jaar is verhuizen zijn ouders naar Apeldoorn. Daar trouwt Wilhelm in 1872 met...
Tekentalent in Gelderland
Jan de Beijer wordt geboren in het Zwitserse Aarau, maar verhuist al op jonge leeftijd naar Emmerik in Duitsland. In 1722 trekt hij naar Amsterdam...
Spanjaard in Doetinchem
Francesco de Mendoza komt uit Aragon, Oost-Spanje. Tijdens de Tachtigjarige Oorlog is hij als legeraanvoerder eerst vooral actief in de Zuidelijke Nederlanden: België, Luxemburg en...
Beschadigd, van Sovjetunie naar Bemmel
In 1942 voeren de Duitsers de Russische Galina Korjakowa af naar werkkamp Hamburger Platz in Witten-Annen. Galina wordt daar verliefd op een Nederlander uit Bemmel....
Zutphense familiedrukkerij
Herman Carel (Carl) Anton Thieme groeit op in het Duitse Wesel. Na zijn studie werkt Carl bij een boekhandel in de buurt. Hier veegt hij...
Euregionaal ingeburgerd
Fortunato Simene komt voor de liefde vanuit de mega-stad Manila in de Filipijnen naar Nederland.
Aan het werk
Mohamed Kaddouri komt in 1964 vanuit Nador in Marokko naar Nederland. Een paar jaar later vindt hij een baan in Ede. Daar groeit begin jaren...
Weer wennen aan elkaar
Het is 1966. Met zijn gezin woont Celal Tezel in Şarkışla, Turkije. Omdat ze niet goed kunnen rondkomen, wil Celal zijn geluk beproeven in Europa.
Indonesische Oma Schmid
Begin jaren zeventig komt Cindy Ho’s vader vanuit Hongkong naar Nederland. In Arnhem begint hij een Chinees restaurant. Daar leert hij Cindy’s moeder kennen. Zij...
De eerste landverhuizers van Neerbosch: Bart Scholten
Lambertus (Bart) Scholten, geboren in Gendringen, woont vanaf augustus 1874 in Weesinrichting Neerbosch. Hij krijgt hier een opleiding tot metselaar en gaat in 1880 werken...
De gewelddadige leider van de ‘Tijgereenheid’
Op twintigjarige leeftijd vertrekt de Zwitserse Hans Christoffel vanuit Rothenbrunnen naar Harderwijk om in dienst te gaan. Op 7 maart 1886 treedt hij toe tot...
In het teken van de dans
In 1984 kom ik met mijn Nederlandse man naar Nederland. Na drie jaar leven in roerige tijden in Suriname besluit mijn man terug te gaan....
Verder dan je eigen blik
Suiling is gids en tolk in China als ze tijdens haar werk de Nederlandse Adrie ontmoet. De vonk slaat direct over. Ze worden echt verliefd...
Het ‘Duytze Huys’ van de broeders
In 1218 komen de eerste broeders van de Duitse Orde naar Dieren. Ze wonen in een boerderij op een landgoed dat tussen de Doesburgse- en...
De familie Cornielje
Kleermaker Gilles Corneille, een calvinist uit de Zuidelijke Nederlanden, komt in 1640/1641 vanuit het Franse Rijsel (Lille) met zijn gezin naar Leiden. Ruim twee eeuwen...
We heten allemaal Turko
Vanaf 1960 is het een komen en gaan van de mannen in het Turkse dorp van Celalettin Yılmaz. Ze werken een paar jaar in Europa...
Gevangen prinses
Wilhelmina van Pruisen wordt geboren in Berlijn. In 1767 trouwt ze met de negentienjarige stadhouder en prins Willem V. Het jonge echtpaar komt rond 1780...
Wereldberoemde netten
Carl Gustav von Zeppelin komt uit het Zwitserse Freiburg en richt op 16 juli 1883 de nettenfabriek Zeppelin Apeldoorn (ANZA) op. Von Zeppelin kiest bewust...
“Mijn vreugd is in dees’ achter-hoek”
Naar deze bekende dichtregels van Willem Sluiter wordt vaak verwezen bij de streeknaam Achterhoek. Hij publiceert ze in 1668, 350 jaar geleden.
Een Neerbossche schoolmeester in Transvaal
Willem Daniël Vahrmeijer is het vijfde kind van Hermanus Vahrmeijer en Maria van der Wilde. Hij wordt geboren in Amsterdam op 7 augustus 1866.
Koningin op Het Loo
In 1879 trouwt de twintigjarige Duitse Emma van Waldeck-Pyrmont met koning Willem III der Nederlanden. Willem III is dan eenenzestig jaar oud. Tijdens hun huwelijk...
Een betere toekomst
Dulcy Esseboom is geboren in Nickerie, Suriname. Ze groeit op in Paramaribo en is opgeleid tot verpleegster. Ze droomt van een betere en vooral zelfstandige...
Van greenpeace naar het archief
Eind jaren tachtig werkt Marga Potyrala als vrijwilligster voor de milieuorganisatie Greenpeace. Bij een contactgroep van Greenpeace in Düsseldorf leert ze haar huidige man Frans...
Van vluchtelinge naar succesverhaal
In 1733 verlaat Catharina Aleida van der Dussen haar echtgenoot Damas van Slingeland, de burgemeester van Dordrecht. Damas is vaak dronken en bedreigt zijn vrouw....
De eerste landverhuizers van Neerbosch: Steven Kluvers
Steven Everts Kluvers komt op 26 maart 1861 in Zutphen ter wereld. Vanaf februari 1875 woont hij in Weesinrichting Neerbosch. Hij volgt daar een opleiding...
De meest gehate man van Europa
Fradique Álvarez de Toledo is beter bekend als Don Frederik. Hij is de zoon van de hertog van Alva. Don Frederik is iemand met weinig...
Een familie Terrazzowerkers in Aalten
Giovanni wordt geboren in Travesio in de streek Friuli, bekend om het terrazzo-ambacht. Het is een arme streek met veel werkloosheid. Op elfjarige leeftijd trekt...
Voor de liefde
In maart 1998 word ik op slag verliefd op een Nederlandse vrouw in een kroeg op Kreta. Direct voel ik: zij wordt mijn vrouw. Door...
Duitse inkt in Zevenaar
Max von Gimborn komt uit een Duitse apothekersfamilie en heeft in Emmerich een eigen apotheek. Op 14 september 1906 krijgt hij een vergunning om in...
Verzetsstrijdster in Bennekom en Ede
De Joodse Didi Roos wordt op 13 april 1923 in Rotterdam geboren. In 1941 verlooft ze zich met de eveneens Joodse Marcel Hertz. Een jaar...
Bouwdeskundige in Gelderland
Daniel Marot is een Franse architect, geboren in Parijs. Op jonge leeftijd is hij al bezig met decoraties van paleizen.
Verhuizen naar het weeshuis
In 1911 komt de tienjarige Anna de Quartel vanuit Leerdam aan bij het weeshuis in Buren. Anna is niet alleen: haar oudere broer Teunis en...
![Keizer Hendrik VI van Hohenstaufen © Meister des Codex Manesse (Grundstockmaler) [Public domain], via Wikimedia Commons CC-BY-SA](/remote.axd/mijngelderland.blob.core.windows.net/media/5688/52-keizer-hendrik-vi-van-hohenstaufen.jpg?width=80&height=80&mode=crop&anchor=center)
Een wereldheerser uit Nijmegen
Keizer Hendrik VI van Hohenstaufen wordt in 1165 geboren in Nijmegen tijdens de hoge middeleeuwen. Hendrik is een belangrijk figuur in zijn tijd. Vanaf zijn...
Antwoord op een brief
De jonge Antwerpse advocaat Henri Picard vlucht tijdens de Eerste Wereldoorlog naar het veilige Nederland. Tussen 11 en 15 oktober 1914 komt hij met 13.000...
Een terrazzobedrijf in Zutphen
Giacomo Martina is meubelmaker in Tauriano di Spilimbergo in noordoost Italië. Hij woont met zijn vrouw Maria en twee zoons in de arme regio Friuli....
Een stadse woordENkunstenaar in de Achterhoek
Barbara Pavinati (1976) verhuist in oktober 2010 van Leiden naar Lichtenvoorde. Ze gaat daar samenwonen met haar vriend. In het begin moet Barbara wennen aan...
Belgische turfstekers
Gilbert van Schoonbeke is een Antwerpse projectontwikkelaar en ondernemer. In 1548 krijgt hij toestemming om een nieuw stadsdeel van Antwerpen te bouwen.
Een van de rijkste vrouwen van Nederland
Helene Emma Laura Juliane Müller wordt in het Duitse Horst geboren. In Düsseldorf leert ze de Nederlandse zakenman Anton Kröller kennen en in 1888 besluiten...
Via Harderwijk naar de tropen
De man op deze foto is Franz Wilhelm Junghuhn, geboren in Mansfeld (Duitsland). Junghuhn is een ontdekkingsreiziger, geïnteresseerd in de natuur en dan vooral die...
Culemborgse weesjongen naar Rusland
Jan Streeff is een weesjongen. Hij woont in het Elisabeth Weeshuis in Culemborg. Sinds 1806 worden hij en de andere weesjongens beschermd door de protectoren...
Bedienden aan het hof: Sideron
Omstreeks 1756 werd Sideron als slaaf geboren op Curaçao. Op zevenjarige leeftijd werd hij waarschijnlijk geschonken aan het hof van stadhouder Willem V waar hij...
Franse dichter in het Nederlandse leger
Arthur Rimbaud wordt geboren in het Franse Charleville. Zijn vader is kapitein in het Franse leger en vaak van huis. Arthur wordt streng opgevoed door...
Zusters van Hallo
Vanwege de Eerste Wereldoorlog moeten negen zusters van de Auxiliatricen van de zielen in het vagevuur hun klooster verlaten. Op 1 augustus 1914 vertrekken ze...
![Maria van Nassau © Adriaen Thomasz Key [Public domain], via Wikimedia Commons CC-BY-SA](/remote.axd/mijngelderland.blob.core.windows.net/media/5701/64-maria-van-nassau.jpg?width=80&height=80&mode=crop&anchor=center)
Het weeshuis van Maria
In 1556 wordt in Breda de dochter van Prins Willem van Oranje en Anna van Egmond geboren: Maria. Haar moeder overlijdt als ze twee jaar...
Met negen kinderen naar Ubbergen
De Belgische Jean-Jacques Pousset raakt rond 1900 bevriend met de Nederlandse Jan Dommer van Polsveldt. Als in 1914 de Eerste Wereldoorlog uitbreekt, is Dommer van...
Promoveren in Harderwijk
Carl (Carolus) Linnaeus is een Zweedse arts. In 1735 komt hij naar de universiteit in Harderwijk om te promoveren tot doctor in de geneeskunde. In...
Het klopte gewoon
Hemmen uit Koerdistan komt als asielzoeker naar Nederland. Helaas wordt zijn aanvraag voor asiel afgewezen. Hemmen staat op het punt zijn pas opgebouwde leven in...
Bedienden aan het hof: Cupido
In maart 1766 kwam Cupido naar het hof van Willem V, hij is afkomstig van de kust van Nieuw-Guinea. Op zevenjarige leeftijd werd hij waarschijnlijk...
Van Eritrea naar Ede
Samen met zijn vader, moeder, zus en vijf broers woont Filimon in Eritrea. Hij studeert aan de hogeschool en wil graag zijn opleiding afmaken. Maar...
Als mensen gegroeid
Arno is bewaker in het asielzoekerscentrum waar hij de zwangere Zainab ontmoet. Na haar vlucht uit Somalië heeft zij nergens een thuis. Maar samen met...
Nobelprijswinnaar in Apeldoorn
Wilhelm Conrad Röntgen is afkomstig uit het Duitse Remscheid. Als hij drie jaar is verhuizen zijn ouders naar Apeldoorn. Daar trouwt Wilhelm in 1872 met...
Tekentalent in Gelderland
Jan de Beijer wordt geboren in het Zwitserse Aarau, maar verhuist al op jonge leeftijd naar Emmerik in Duitsland. In 1722 trekt hij naar Amsterdam...
Spanjaard in Doetinchem
Francesco de Mendoza komt uit Aragon, Oost-Spanje. Tijdens de Tachtigjarige Oorlog is hij als legeraanvoerder eerst vooral actief in de Zuidelijke Nederlanden: België, Luxemburg en...
Beschadigd, van Sovjetunie naar Bemmel
In 1942 voeren de Duitsers de Russische Galina Korjakowa af naar werkkamp Hamburger Platz in Witten-Annen. Galina wordt daar verliefd op een Nederlander uit Bemmel....
Zutphense familiedrukkerij
Herman Carel (Carl) Anton Thieme groeit op in het Duitse Wesel. Na zijn studie werkt Carl bij een boekhandel in de buurt. Hier veegt hij...
Euregionaal ingeburgerd
Fortunato Simene komt voor de liefde vanuit de mega-stad Manila in de Filipijnen naar Nederland.
Aan het werk
Mohamed Kaddouri komt in 1964 vanuit Nador in Marokko naar Nederland. Een paar jaar later vindt hij een baan in Ede. Daar groeit begin jaren...
Weer wennen aan elkaar
Het is 1966. Met zijn gezin woont Celal Tezel in Şarkışla, Turkije. Omdat ze niet goed kunnen rondkomen, wil Celal zijn geluk beproeven in Europa.
Indonesische Oma Schmid
Begin jaren zeventig komt Cindy Ho’s vader vanuit Hongkong naar Nederland. In Arnhem begint hij een Chinees restaurant. Daar leert hij Cindy’s moeder kennen. Zij...
De eerste landverhuizers van Neerbosch: Bart Scholten
Lambertus (Bart) Scholten, geboren in Gendringen, woont vanaf augustus 1874 in Weesinrichting Neerbosch. Hij krijgt hier een opleiding tot metselaar en gaat in 1880 werken...
De gewelddadige leider van de ‘Tijgereenheid’
Op twintigjarige leeftijd vertrekt de Zwitserse Hans Christoffel vanuit Rothenbrunnen naar Harderwijk om in dienst te gaan. Op 7 maart 1886 treedt hij toe tot...
In het teken van de dans
In 1984 kom ik met mijn Nederlandse man naar Nederland. Na drie jaar leven in roerige tijden in Suriname besluit mijn man terug te gaan....
Verder dan je eigen blik
Suiling is gids en tolk in China als ze tijdens haar werk de Nederlandse Adrie ontmoet. De vonk slaat direct over. Ze worden echt verliefd...
Het ‘Duytze Huys’ van de broeders
In 1218 komen de eerste broeders van de Duitse Orde naar Dieren. Ze wonen in een boerderij op een landgoed dat tussen de Doesburgse- en...
De familie Cornielje
Kleermaker Gilles Corneille, een calvinist uit de Zuidelijke Nederlanden, komt in 1640/1641 vanuit het Franse Rijsel (Lille) met zijn gezin naar Leiden. Ruim twee eeuwen...
We heten allemaal Turko
Vanaf 1960 is het een komen en gaan van de mannen in het Turkse dorp van Celalettin Yılmaz. Ze werken een paar jaar in Europa...
Gevangen prinses
Wilhelmina van Pruisen wordt geboren in Berlijn. In 1767 trouwt ze met de negentienjarige stadhouder en prins Willem V. Het jonge echtpaar komt rond 1780...
Wereldberoemde netten
Carl Gustav von Zeppelin komt uit het Zwitserse Freiburg en richt op 16 juli 1883 de nettenfabriek Zeppelin Apeldoorn (ANZA) op. Von Zeppelin kiest bewust...
“Mijn vreugd is in dees’ achter-hoek”
Naar deze bekende dichtregels van Willem Sluiter wordt vaak verwezen bij de streeknaam Achterhoek. Hij publiceert ze in 1668, 350 jaar geleden.
Een Neerbossche schoolmeester in Transvaal
Willem Daniël Vahrmeijer is het vijfde kind van Hermanus Vahrmeijer en Maria van der Wilde. Hij wordt geboren in Amsterdam op 7 augustus 1866.
Koningin op Het Loo
In 1879 trouwt de twintigjarige Duitse Emma van Waldeck-Pyrmont met koning Willem III der Nederlanden. Willem III is dan eenenzestig jaar oud. Tijdens hun huwelijk...
Een betere toekomst
Dulcy Esseboom is geboren in Nickerie, Suriname. Ze groeit op in Paramaribo en is opgeleid tot verpleegster. Ze droomt van een betere en vooral zelfstandige...
Van greenpeace naar het archief
Eind jaren tachtig werkt Marga Potyrala als vrijwilligster voor de milieuorganisatie Greenpeace. Bij een contactgroep van Greenpeace in Düsseldorf leert ze haar huidige man Frans...
Van vluchtelinge naar succesverhaal
In 1733 verlaat Catharina Aleida van der Dussen haar echtgenoot Damas van Slingeland, de burgemeester van Dordrecht. Damas is vaak dronken en bedreigt zijn vrouw....
De eerste landverhuizers van Neerbosch: Steven Kluvers
Steven Everts Kluvers komt op 26 maart 1861 in Zutphen ter wereld. Vanaf februari 1875 woont hij in Weesinrichting Neerbosch. Hij volgt daar een opleiding...
De meest gehate man van Europa
Fradique Álvarez de Toledo is beter bekend als Don Frederik. Hij is de zoon van de hertog van Alva. Don Frederik is iemand met weinig...
Een familie Terrazzowerkers in Aalten
Giovanni wordt geboren in Travesio in de streek Friuli, bekend om het terrazzo-ambacht. Het is een arme streek met veel werkloosheid. Op elfjarige leeftijd trekt...
Voor de liefde
In maart 1998 word ik op slag verliefd op een Nederlandse vrouw in een kroeg op Kreta. Direct voel ik: zij wordt mijn vrouw. Door...
Duitse inkt in Zevenaar
Max von Gimborn komt uit een Duitse apothekersfamilie en heeft in Emmerich een eigen apotheek. Op 14 september 1906 krijgt hij een vergunning om in...
Verzetsstrijdster in Bennekom en Ede
De Joodse Didi Roos wordt op 13 april 1923 in Rotterdam geboren. In 1941 verlooft ze zich met de eveneens Joodse Marcel Hertz. Een jaar...
Bouwdeskundige in Gelderland
Daniel Marot is een Franse architect, geboren in Parijs. Op jonge leeftijd is hij al bezig met decoraties van paleizen.
Verhuizen naar het weeshuis
In 1911 komt de tienjarige Anna de Quartel vanuit Leerdam aan bij het weeshuis in Buren. Anna is niet alleen: haar oudere broer Teunis en...
Een wereldheerser uit Nijmegen
Keizer Hendrik VI van Hohenstaufen wordt in 1165 geboren in Nijmegen tijdens de hoge middeleeuwen. Hendrik is een belangrijk figuur in zijn tijd. Vanaf zijn...
Antwoord op een brief
De jonge Antwerpse advocaat Henri Picard vlucht tijdens de Eerste Wereldoorlog naar het veilige Nederland. Tussen 11 en 15 oktober 1914 komt hij met 13.000...
Een terrazzobedrijf in Zutphen
Giacomo Martina is meubelmaker in Tauriano di Spilimbergo in noordoost Italië. Hij woont met zijn vrouw Maria en twee zoons in de arme regio Friuli....
Een stadse woordENkunstenaar in de Achterhoek
Barbara Pavinati (1976) verhuist in oktober 2010 van Leiden naar Lichtenvoorde. Ze gaat daar samenwonen met haar vriend. In het begin moet Barbara wennen aan...
Belgische turfstekers
Gilbert van Schoonbeke is een Antwerpse projectontwikkelaar en ondernemer. In 1548 krijgt hij toestemming om een nieuw stadsdeel van Antwerpen te bouwen.
Een van de rijkste vrouwen van Nederland
Helene Emma Laura Juliane Müller wordt in het Duitse Horst geboren. In Düsseldorf leert ze de Nederlandse zakenman Anton Kröller kennen en in 1888 besluiten...
Via Harderwijk naar de tropen
De man op deze foto is Franz Wilhelm Junghuhn, geboren in Mansfeld (Duitsland). Junghuhn is een ontdekkingsreiziger, geïnteresseerd in de natuur en dan vooral die...
Culemborgse weesjongen naar Rusland
Jan Streeff is een weesjongen. Hij woont in het Elisabeth Weeshuis in Culemborg. Sinds 1806 worden hij en de andere weesjongens beschermd door de protectoren...
Bedienden aan het hof: Sideron
Omstreeks 1756 werd Sideron als slaaf geboren op Curaçao. Op zevenjarige leeftijd werd hij waarschijnlijk geschonken aan het hof van stadhouder Willem V waar hij...
Franse dichter in het Nederlandse leger
Arthur Rimbaud wordt geboren in het Franse Charleville. Zijn vader is kapitein in het Franse leger en vaak van huis. Arthur wordt streng opgevoed door...
Zusters van Hallo
Vanwege de Eerste Wereldoorlog moeten negen zusters van de Auxiliatricen van de zielen in het vagevuur hun klooster verlaten. Op 1 augustus 1914 vertrekken ze...
Het weeshuis van Maria
In 1556 wordt in Breda de dochter van Prins Willem van Oranje en Anna van Egmond geboren: Maria. Haar moeder overlijdt als ze twee jaar...
Met negen kinderen naar Ubbergen
De Belgische Jean-Jacques Pousset raakt rond 1900 bevriend met de Nederlandse Jan Dommer van Polsveldt. Als in 1914 de Eerste Wereldoorlog uitbreekt, is Dommer van...
Promoveren in Harderwijk
Carl (Carolus) Linnaeus is een Zweedse arts. In 1735 komt hij naar de universiteit in Harderwijk om te promoveren tot doctor in de geneeskunde. In...
Het klopte gewoon
Hemmen uit Koerdistan komt als asielzoeker naar Nederland. Helaas wordt zijn aanvraag voor asiel afgewezen. Hemmen staat op het punt zijn pas opgebouwde leven in...
Bedienden aan het hof: Cupido
In maart 1766 kwam Cupido naar het hof van Willem V, hij is afkomstig van de kust van Nieuw-Guinea. Op zevenjarige leeftijd werd hij waarschijnlijk...
Van Eritrea naar Ede
Samen met zijn vader, moeder, zus en vijf broers woont Filimon in Eritrea. Hij studeert aan de hogeschool en wil graag zijn opleiding afmaken. Maar...
