De Vrede van Nijmegen

Een keerpunt in de Gelderse geschiedenis

Begin juni 1672 veroverden Franse legers onder leiding van Lodewijk XIV alle versterkingen aan de Rijn. De vestingen bleken slecht onderhouden, de magazijnen leeg. Intussen had de bisschop van Münster de Achterhoek veroverd. Gelderland was binnen tien dagen veroverd.

Burgers werden uitgemergeld door belastingen in geld en natura en door de verplichting soldaten in huis op te nemen. Maar de krijgskansen keerden; Spanje en het Duitse Rijk schaarden zich achter de Republiek en de Fransen trokken zich al plunderend terug. Gelderland bleef in 1674 volkomen verarmd achter. Nijmegen werd gekozen als stad waar de vredesconferentie werd gehouden voor alle staten en staatjes die bij het conflict betrokken waren geweest. De stad werd het decor van een groot toneelstuk. Op 11 augustus 1678 werd de vrede na lang onderhandelen getekend. Voor Gelderland was de vrede desastreus. Er kwam een eind aan het zelfbestuur van provincie en steden. Stadhouder Willem III mocht voortaan alle bestuurders aanstellen.