Hans Morren vertelt over zijn ervaringen bij Koninklijke Gazelle

Naar de ambachtsschool

“Ik dacht vroeger alleen maar aan spelen. Ik vond dat een mooie tijd, je hoefde nergens aan te denken. Aan het eind van de lagere school wilden mijn ouders en het schoolhoofd mij naar het Lyceum hebben. Want dan kon je ingenieur worden en bruggen bouwen. Die waren toen allemaal nodig. Maar ik dacht: ‘Ja, 't zal allemaal wel.’ Ik heb gekozen voor de ambachtschool.

Mijn eerste baantje bij Gazelle

Ja, en toen moest ik een baantje hebben. Bij Gazelle deden ze een klein beetje aan scholing. En ik weet nog, ik ben er met m'n vader naartoe geweest. We kregen een rondleiding door de fabriek. Heel interessant. Ik wist nog niks over hoe een fiets gemaakt werd, helemaal niks. Maar ik zou een opleiding krijgen in de gereedschapmakerij. De eerste dag vroegen mijn toekomstige collega’s meteen al wat ik hier eigenlijk kwam doen. Ik kwam rechtstreeks van school, zo de gereedschapmakerij in. Dat was niet gebruikelijk.

Een machine waar ik bang voor was

Tot mijn schrik moest ik aan een machine staan waar ik op de ambachtschool bang voor was: een schaafbank! En wel twee tegelijk! Gelukkig, ik heb er negen maand achter gestaan en toen kon ik met die beide dingen lezen en schrijven. En als er op een gegeven moment een heel ingewikkeld profielstempel geschaafd moest worden, dan zeiden ze mij: ‘Doe jij dat maar effen’. Daar heb ik enorm veel van geleerd.

De sigarenboer op de wc

Er was een wc-ruimte, ongeveer de breedte van dit huis, met allemaal tegels, urinoirs en wc’s langs de kant. Er was ook een klein kantoortje. Daar zat een sigarenboer! Een man die een sigarenwinkel in Doesburg had gehad, maar die niet zo best liep. Nou, die solliciteerde bij Gazelle. En Gazelle nam hem aan. En waar zetten ze hem neer? Op de wc! Eerder, als je naar de wc ging, kreeg je een rol wc-papier mee. Maar de werknemers hebben dat verziekt, want ze hebben de wc met het wc-papier behangen. Toen de sigarenboer kwam werd afgesproken dat je drie velletjes papier van hem mee kreeg. Dat is toch sociaal gevoelend, ze zetten hem er gewoon bij. En hij had nog een bijverdienste ook. Want natuurlijk had hij zelf nog wat op voorraad van zijn winkeltje. Dus kon je op de wc ook een pakje sigaretten kopen. Dat heeft zeker vijf jaar geduurd. De wc was toen de enige mogelijkheid voor de mensen om een sigaret te roken in werktijd.

De race-afdeling

Op een gegeven moment werd ik gevraagd, gezien mijn ervaringen bij Gazelle, of ik de race-afdeling op poten wilde zetten, want ze hadden een grote order gekregen uit Oost-Duitsland. Nou, toen is mijn werk mijn hobby geworden! Ik mocht de racefietsen ontwikkelen, daar was ik gewoon vrij in. Ik hoefde aan niemand verantwoording af te leggen! Later ben ik benoemd tot hoofd van de race-afdeling. Op een gegeven moment had ik veertig, vijfenveertig man onder mij, waaronder de lakkerij. Ja, en ik kreeg ook met veel fietsenmakers te maken. Ik denk dat ik wel tachtig procent van al die fietsenmakers gekend heb. Je kreeg ook direct met hun klanten te maken. Er waren mensen met een heel lang lichaam en hele korte benen. Maar ook andersom: met hele lange benen maar een heel kort lichaam.

Dit verhaal is onderdeel van het oral history project Gemaakt in Gelderland. Oral history is een interviewmethode die de herinneringen van mensen vastlegt. Het verhaal van Hans Morren is opgetekend door Gerrit Jacobs, lid van de werkgroep Oral History Gelderland.