Villa Buria teruggevonden?

Voortschrijdend inzicht, 2014

Buren met op de voorgrond de opgraving aan de Blatumsedijk. Ligt hier misschien Villa Buria? Bron: Arcadis

Twee skeletten van het middeleeuwse grafveld dat dateert van voor de aanleg van de Blatumsedijk (13e eeuw). Bron: ADC ArcheoProjec...

Foto 2/3

Monsterafname. Koolstofdatering plaatst het hout in de 9e of 10e eeuw. Bron: Arcadis

Foto 3/3

Lang is gedacht dat Buren ook vóór de aanleg van de stad, aan de stadskant van de Korne ligt. Dit verandert als archeologen in 2000 en 2003 aan de overkant rond de Blatumsedijk veel middeleeuwse graven ontdekken. Het is duidelijk dat ergens in de buurt een nederzetting moet liggen. Maar waar precies is nog niet bekend.

Als in 2013 bij de aanleg van een zoetwatervispassage pal langs de Maurikse Wetering resten van een agrarische nederzetting tevoorschijn komen, lijkt het erop dat het oude Buren is teruggevonden. Is dit misschien Villa Buria?

In 2014 worden de eerste voorlopige conclusies gepubliceerd. Het gaat om een nederzetting met zeker twee bewoningszones. De meest westelijke bestaat uit een bootvormige boerderij. Dit ruime type woonstalhuis, waar mensen en dieren onder een dak leven, is ook opgegraven in middeleeuws Wijk bij Duurstede (Dorestad).

Afval vertelt

Ten zuidoosten van de boerderij is in de tweede bewoningszone een deels beschoeid geultje gevonden dat een erf omsluit. Hier dumpen de toenmalige bewoners hun afval. Het afval levert nu veel waardevolle informatie over hoe men toen leefde. Door de vondst van dierenbotten, netverzwaarders en een vishaakje weten we dat de bewoners in hun dagelijkse levensonderhoud voorzien door veeteelt en visvangst. Aardewerk produceren ze opvallend genoegniet zelf. De kannen, kruiken, drinkbekers en voorraadpotten waarvan vele duizenden potscherven zijn gevonden, zijn allemaal geïmporteerd uit de aardewerkcentra Pingsdorf en Badorf in het Duitse Rijnland.

De tijd zal het leren

Dat de Burenaren handel drijven, blijkt ook uit de vondst van enkele Frankische munten waaronder twee zilveren munten geslagen in Dorestad, één uit de tijd van Pepijn de Korte (midden 8e eeuw, de periode van Villa Buria) en één van Lodewijk de Vrome (midden 9e eeuw). Is dit nu Villa Buria, de plaats waar Hohowart in 772 grond schonk aan het klooster in Lorsch? Hoewel nog lang niet alle vragen zijn beantwoord, lijkt het erop dat het eerste Buren ongeveer 1250 jaar geleden aan de Blatumsedijk lag. Maar hoe het precies zit? De tijd zal het leren.

Auteur: Huib Jan van Oort

Dit verhaal is het laatste venster van de canon van Buren. Meer over de totstandkoming van de canon van Buren leest u hier. Het eerste venster is hier te vinden.